افزایش کیفیت مطالعه یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر موفقیت داوطلبان کنکور است. افزایش کیفیت مطالعه بدان معناست که یک داوطلب کنکوری بتواند بالاترین بهره‌برداری را از زمان مطالعه دروس کنکور خود بکند. افزایش کیفیت مطالعه برای کنکور به ویژه از زمانی اهمیت دوچندانی پیدا کرد که مشاوران کنکور مشاهده کردند که داوطلبان کنکوری با استعداد هم‌سطح، ساعت مطالعه مشابه و حجم مطالعه مشابه، نتایج متفاوتی به دست می‌آورند. در نتیجه، افزایش کیفیت مطالعه در کنار افزایش ساعت مطالعه برای کنکور و برنامه‌ریزی برای کنکور، نقش بسزایی در بهبود عملکرد داوطلبان کنکور دارد.
در ادامه به تکنیک‌های افزایش کیفیت مطالعه اشاره می‌شود:
- حفظ انگیزه برای درس خواندن: داشتن انگیزه برای درس خواندن تأثیر شگرفی در افزایش کیفیت مطالعه دارد. اکثر افرادی که وارد فرآیند برنامه‌ریزی برای کنکور و مطالعه دروس برای کنکور می‌شوند، انگیزۀ ابتدایی را دارند. اما از آنجا که آمادگی برای کنکور فرآیندی بلندمدت است، احتمال زیادی هست که به دلایل مختلف در برحه‌های زمانی متفاوت، انگیزه برای درس خواندن در آنها افت کند. در این میان آنچه مهم است، پذیرش احساسات و مدیریت آنهاست. به بیان بهتر، همۀ داوطلبان کنکور گاه انگیزه برای درس خواندن را از دست می‌دهند، اما آنهایی موفقند که بتوانند خود را به سلامت از این دوره‌های بی‌انگیزگی عبور دهند و مهارت حفظ انگیزه را داشته باشند. برای آشنایی بیشتر با راهکارهای حفظ انگیزه برای درست خواندن، انگیزه برای درس خواندن را مطالعه بفرمایید.
- کاهش استرس کنکور: کاهش استرس از مهم‌ترین عوامل افزایش کیفیت مطالعه است. سطح پایینی از استرس کنکور تا جایی که حالت انگیزشی در داوطلب داشته باشد و او را به سمت درس خواندن حرکت دهد، استرس مفید است. اما وقتی در نتیجۀ استرس، عملکرد داوطلب کنکور مختل می‌شود، باید داوطلب استرس کنکور را در خود کاهش دهد. برای کاهش استرس کنکور راهکارهای مختلفی وجود دارد که از جمله می‌توان به تنظیم خواب، مدیریت روابط، ورزش منظم، تغذیۀ سالم، داشتن همدرس، برنامه‌ریزی و مینیمال کردن چیدمان محل مطالعه اشاره کرد. برای آشنایی بیشتر با تعریف، علائم و راهکارهای کاهش استرس کنکور، به استرس کنکور مراجعه بفرمایید.
- اجتناب از وسواس مطالعاتی: وسواس مطالعاتی مانع بزرگی بر سر راه افزایش کیفیت مطالعه است. افرادی که زمینۀ وسواس فکری داشته باشند، به احتمال زیادی در دوران آمادگی برای کنکور دچار وسواس مطالعاتی می‌شوند. داوطلب کنکوری که دچار وسواس مطالعاتی است، مدام از خود می‌پرسد، «آیا این مطلب را کامل فهمیدم؟» و دچار نگرانی می‌شود و اولین راهکار برای خاموش کردن این نگرانی مطالعۀ دوباره است. در نتیجه فرد در یک سیکل تکرار مطالعه بی‌کیفیت گرفتار می‌شود. وسواس مطالعاتی مسئله‌ای مهم در فرآیند یادگیری و مطالعه است و داوطلبان کنکوری که دچار آن هستند حتماً باید با اعمال راهکارهایی آن را رفع کنند و در صورتی که این راهکارها موثر نبودند، حتماً از نظرات مشاوران متخصص بهره ببرند. برای آشنایی با راهکارهای حل وسواس مطالعاتی، به مطلب وسواس مطالعاتی مراجعه بفرمایید.
- افزایش تمرکز هنگام مطالعه: افزایش تمرکز هنگام مطالعه تأثیر بسیار زیادی بر افزایش کیفیت مطالعه دارد تاجایی که بسیاری افزایش کیفیت مطالعه را دقیقاً معادل افزایش تمرکز هنگام مطالعه تلقی می‌کنند. داوطلبان کنکور باید بکوشند در دورۀ آمادگی برای کنکور، عوامل مزاحم تمرکز هنگام مطالعه را از خود دور کنند. به طور کلی عوامل مانع تمرکز را می‌توان به دو گروه عوامل درونی و عوامل بیرونی تقسیم کرد. از جمله عوامل درونی مانع تمرکز هنگام مطالعه برای کنکور، می‌توان به اضطراب، افسردگی، گفتگوی ذهنی، خیال‌پردازی و فکر زیاد به گذشته و آینده اشاره کرد که داوطلبان کنکور باید با شناسایی این عوامل و رفع دقیق و تدریجی آنها، کیفیت مطالعه خود را بهبود بخشند. عوامل بیرونی مانع تمرکز هنگام مطالعه مواردی هستند که اغلب به سرعت می‌توان آنها را رفع کرد، از جمله کیفیت نامناسب نورف سروصدا، کمبود اکسیژن در محیط، ضعف بینایی، گرسنگی و غیره. برای آشنایی بیشتر با راهکارهای افزایش تمرکز هنگام مطالعه به مطلب افزایش تمرکز هنگام مطالعه مراجعه بفرمایید.
- برنامه‌ریزی برای کنکور: برنامه‌ریزی برای کنکور می‌تواند نقش موثری در کیفیت مطالعه داشته باشد. کنکور آزمونی است که با امتحانات معمولی مدرسه بسیار متفاوت است و شناخت و تسلط بر کنکور و ویژگی‌ها و ابعاد آن، نقش مهمی در موفقیت داوطلب دارد. مشاوران کنکور سال‌هاست با کنکور دست و پنجه نرم کرده‌اند و بهترین افراد برای آگاهی‌بخشی در زمینۀ کنکور هستند و می‌توانند در برنامه‌ریزی برای کنکور در کنار داوطلب باشند تا او فارغ از افراط و تفریط و با نگاهی همه‌جانبه بتواند زمان خود را با نسبتی شایسته به مطالعه دروس مختلف اختصاص دهد. اما برنامه‌ریزی‌ریزی برای کنکور، علاوه بر هدفمند کردن مطالعه، در افزایش کیفیت مطالعه نیز نقش مهمی دارد، زیرا مشاوران کنکور به خوبی می‌دانند برای افزایش کیفیت مطالعه، تغییر موضوع مورد مطالعه باید در چه بازۀ زمانی‌ای رخ دهد، برای هر درس چه میزان مطالعه را می‌توان در برنامه گنجاند، به عبارت بهتر مطالعۀ با کیفیت یک موضوع تا چه زمانی میسر است و مانند آن. برنامه‌ریزی برای کنکور همچنین در کاهش استرس کنکور و مدیریت وسواس مطالعاتی نقش بسزایی دارد. برای آشنایی بیشتر با ابعاد این موضوع، برنامه‌ریزی برای کنکور را مطالعه بفرمایید.
- افزایش علاقه به موضوع دروس: علاقمندی به موضوع مورد مطالعه، عامل مهمی در افزایش کیفیت مطالعه است. یکی از سوالاتی که بسیاری مواقع برای دانش‌آموزان و والدین آنها مطرح است این است که چرا با گوش دادن به ترانه یا شعری کوتاه، تماشای یک فیلم یا برنامۀ مستند، گفتگو با فردی مجرب و مانند آن، مطالب بسیار آسان‌تر و پایدارتر از زمانی آموخته می‌شوند که همان مطالب را در کتب درسی مطالعه می‌کنیم. نکات بسیاری در این امر دخیل هستند، اما یکی از آنها عنصر علاقمندی است. اکثر دانش‌آموزان در یک یا چند درس که به آنها علاقمند هستند، کیفیت مطالعه بالاتر و یادگیری آسان‌تری نیز دارند. پس یکی از راهکارهای بسیار موثر برای افزایش کیفیت مطالعه، آن است که داوطلب کنکوری، هنگام مطالعۀ یک مطلب بکوشد با فکر به ابعاد گستردۀ آن دانش و چالش‌های آن، به آن موضوع علاقمند شود.
در پایان تأکید می‌شود افزایش کیفیت مطالعه در کنار افزایش ساعت مطالعه نقش بسزایی در موفقیت داوطلبان کنکوری دارد و هرگز نباید داوطلب کنکور تصور کند صرف بالا بردن کیفیت مطالعه، او را از اختصاص ساعات بسیار برای کسب آمادگی برای کنکور بی‌نیاز می‌کند.
