جنبش رمانتیسم در اواخر قرن 18 در اروپا متولد شد . رمانتیسم را میتوان جنبشی هنری، ادبی ، موسیقیایی دانست که با تأکید بر احساسات و فردگرایی، ادبیات ایهام برانگیز، ایده‌آل سازی طبیعت، سوءظن به علم و صنعتی شدن جامعه، و تجلیل از گذشته با ترجیح قوی بر دوران قرون وسطی به جای دوران کلاسیک مشخص می‌شد .
واژه رمانتیک در لغت به معنای خیالی، افسانه وار و واهی است، در همین معنا رمانتی سیسم چون یک روش هنریِ متضاد با نئوکلاسیسیسم و رئالیسم دانسته می‌شود
این جنبش بیانیه ای علیه انقلاب صنعتی و هنجاری‌های سیاسی اجتماعی عصر روشن گری بود .
رمانتیسم خود را بیش‌تر در هنرهای نجسمی ، ادبیات و موسیقی نشان داد ولی تاثیر عمده ای نیز بر آموزش گذاشت و متفکران رمانتیک بر لیبرالیسم ، رادیکالیسم و ناسیونالیسم تأثیر گذاشتند .
آغاز رمانتیسم
مکتب رمانتیسم در قرن 18 و در واکنش به به آرمان گرایی و عقل گرایی سبک نئوکلاسیک متولد شد .
ویژگی‌ها
رمانتیسم به ویژگی‌های فردی هنرمند و احساسات او احترام می‌گذاشت ، قوانین ثابت را پس میزد و از افکار خود پیروی می‌کرد
هنر را وسیله ای برای تحریک احساسات می‌دانست و در آثار این سبک فضاها به صورت خیالی و اسرار آمیز تصویر می‌شد .
انسان گاه به شکلی جنون آمیز بر قلم می‌آمد .
نکته جالب این است که هنرمندان این سبک با حالتی عارفانه زندگی می‌کردند و بسیار افراط در فرار از واقعیت داشتند که همین افراط موجب به وجود آمدن سبک واقع گرایی شد .
نقاشی رمانتیک
رمانتیتیسم با کنار نهادن خطوط خشک و مضمون‌های باستانی طرحی نو در حرکت و رنگ به وجود آورد .
موسیقی رمانتیک
ابراز وجود سبک رمانتیک در موسیقی بسیارراحت تر بود به این دلیل که در موسیقی هنرمند بیش‌تر گرایشات ذهنی خود را ارائه می‌داد .
سینما رمانتیک
تقریبا میتوان فیلمهایی با مضمون عشق و احساس و تخیلات احساسی همه را در دسته رمانتیک جای داد .
عکاسی رمانتیک
ثبت لحــظات عاشقانه، احساسی و لطافت گرایی با نورپردازی‌های طبیعی و ملایم، به طوری که القاء حس درونی و عاشقانه برای مخاطـب باشد، در فریم‌های عکاسان رمانتیک تجلی یافت. حتی ثبت لحظات عاطفی برگرفته از طبیعت (عکسهایی از غروب خورشید و ماه ، امواج دریا و…) جزءعکسهای رمانتیک است .
رمانتیسم درآلمان
درمیان هنرمندانی که دراواخرقرن ۱۸ م به مخالفت با اصول کلاسیک برخاستند، دوچهره یعنی گوته و شیلر در تاریخ این سبک ماندگارند .
گوته
او شاعر، درام نویس ، ادیب و متفکر آلمانی بود . درسال ۱۷۹۱ به سرپرستی تئاتر وایمار برگزیده شد. همکاری او باشیلر سبب بسط و گسترش تئاتر شد. مهم‌ترین اثر ادبی او ” رنجهای ولتر” است . و مهم‌ترین نمایشنامه او ” فاوست ” است
شیلر
ادیب و نمایشنامه نویس آلمانی، از آثار او : دون کارلوس ، ماری استوارت ، دوشیزه اورلئان ( نمایشنامه ای رمانتیک درمورد ژندارک و محاکمه او) ، راهزنان ، خدعه عشق ، ویلهلم تل
از دیگر هنرمندان شاخص این سبک میتوان از از فرانسیسکو گویا، گوستاو کوربه، تئودور ژریکو، ویلیام ترنر، و همچنین ،کاسپر داوید فردریک، توماس کول،و لویس جنموت نام برد .
رمانتیسم درفرانسه
با سقوط ناپلئون رمانتیسم درفرانسه جان گرفت . بزرگ‌ترین و مشهورترین رمان نویس رمانتیک فرانسوی بدون شک ” ویکتورهوگو ” است. دیباچه هوگو بر نمایشنامه « کرمول» خود در حقیقت مرامنامه ی جنبش رمانتیسم گردید و هم او با عرضه شاهکار جاودان خود «بینوایان» رهبری این مکتب را از آن خویش ساخت. اثر دیگر او کارگران دریا+ که درمقدمه آن بر اصول مکتب کلاسیک به شدت می‌تازد .
رمانتیسم درانگلیس
مشهورترین نویسنده این سبک شاعر نامدار انگلیسی لردبایرون است. که سراینده منظومه مشهور محبوس شیلان است .
گرچه این جنبش دیر شناخته شد و هنرمندانی چون هوگو، گوته و بایرون برسینه ی آن خودنمائی و تابندگی کردند ولی سرانجام با آزادی بیبندوبار خود و پدیدآوردن جنبشهای دیگری همچون سمبولیسم و سوررئالیسم، این سبک از هنر به خصوص در ادبیات با پدید آمدن رمان‌های عشقی بی ارزش به تباهی کشیده شد .
