انواع دانشگاه، در گرایشات و مقاطع مختلف در ایران وجود دارند.متاسفانه با توجه به افزایش بیرویه ظرفیت دانشگاهها، کیفیت آموزش پایینتر آمدهاست. تعداد دانشگاه در ایران، به حدود ۲۶۰۰ دانشگاه میرسد. تعداد بالای فارغالتحصیلان سبب شده، نرخ بیکاری در کشور افزایش یابد. جالب است که در کشوری مانند ژاپن، با حدود ۱۲۶٫۵ میلیون نفر جمعیت تنها ۹۸۵ دانشگاه وجود دارد. اخیرا با تاسیس مراکز غیرانتفاعی به تعداد بالا، تعداد دانشگاه در ایران، به رقمی حدود ۲۵۶۹ رسیدهاست.
دانشگاه، از جمله مراکز عالی مهم و کاربردی در کشور است که باعث تربیت اندیشمندان زیادی میشود. عالمانی که سبب پیشرفت علمی کشور خواهند شد. دانشمندانی همچون پروفسور حسابی، دکتر قریب و.. که پیشرفت امروزه بشر، مدیون تلاشهای این عزیزان میباشد. در کشور ایران نزدیک به ۲۶۰۰ دانشگاه وجود دارد که انواع مختلفی دارد و براساس نیاز هر دانشجو تقسیمبندی شده است . اما متاسفانه افزایش بیرویه ظرفیت دانشگاهها باعث افزایش نرخ بیکاری و همچنین کاهش کیفیت آموزش خواهد شد.
در ایران انواع مختلفی از دانشگاه وجود دارد که در این مقاله به بررسی آنها میپردازیم.
فهرست مطالب
انواع دانشگاه ها کدامند؟
بهطور کلی در ایران ۷ نوع دانشگاه وجود دارد:
انواع دانشگاههای دولتی
دانشگاه دولتی، دانشگاهی وابسته به وزارت علوم یا وزارت بهداشت است؛ یعنی بودجه این نوع از دانشگاهها از طرف دولت تامین میشود. قبولی در این نوع از دانشگاهها، از بزرگترین اهداف داوطلبان آزمون سراسری است. برخی از دلالیل علاقهمندی به این دانشگاهها، عبارتند از:
معافیت از پرداخت شهریه
اساتید سرشناسی که در این دانشگاهها به تدریس مشغولند.
مدرک تحصیلی معتبر در مقایسه با سایر مراکز آموزشی
فضای دانشجویی بهتر و امکانات بیشتر برای دانشجویان
البته اگر مدت تحصیل شما از زمان تعیینشده از طرف دانشگاه بیشتر شود، باید هزینهای تحتعنوان سنوات تحصیلی را به دانشگاه پرداخت کنید. این مبلغ، با توجه به تعداد واحدهای انتخابی از سوی شما متغیر خواهد بود. دورههای دانشگاه دولتی، به سه دسته روزانه، شبانه و پردیس تقسیم میشوند که تنها تفاوت آنها در پرداخت شهریه است. دانشجویان دورههای شبانه و پردیس ملزم به پرداخت شهریه هستند.
از بهترین دانشگاههای دولتی کشور میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
انواع دانشگاه پردیس خودگران
از انواع دانشگاه، میتوان به دانشگاههای پردیس خودگردان اشاره کرد. این نوع از دانشگاهها، وابسته به وزارت علوم یا وزارت بهداشت میباشند. هدف اولیه از تاسیس این نوع دانشگاهها، جذب دانشجو از خارج کشور بودهاست که متاسفانه به سرانجام مناسبی نرسید. البته در بعضی از این دانشگاهها، مثل پردیس پزشکی، دندان پزشکی و داروسازی، دانشجویان بین الملل در حال تحصیل میباشند. اما فاصله این شرایط تا هدف اولیه وزارت علوم، زیاد است. به همین خاطر وزارتهای مربوطه به جذب دانشجویان داخلی با پرداخت شهریه اقدام کردند. این شهریه مبلغ نسبتا بالایی میباشد.
مطالعه این مقاله پیشنهاد میشود:
دانشگاه آزاد اسلامی
دانشگاه آزاد اسلامی به نهادی وابسته نیست و به صورت خصوصی اداره میشود. طی چند سال اخیر تعداد این دانشگاهها و رشتههای ارائه شده در آن، رشد چشمگیری داشتهاست. اولین شعبه دانشگاه آزاد در سال ۱۳۶۱ تحت عنوان دانشگاه آزاد تهرانمرکز راهاندازی شد. قبولی در این دانشگاه به نسبت قبولی در دانشگاههای دولتی آسانتر است؛ معیار ثبتنام در این دانشگاه، از طریق آزمون کنکور است. برخی از رشتههای این دانشگاه، به صورت بدون آزمون نیز دانشجو میپذیرند. بعضی از شعب دانشگاه آزاد دارای رتبه خوبی در میان دانشگاههای کشور میباشند. برای تحصیل در این دانشگاه، باید شهریه پرداخت شود.
انواع دانشگاه غیرانتفاعی
از انواع دیگر دانشگاهها میتوان به دانشگاههای غیرانتفاعی اشاره کرد. این نوع از دانشگاهها نیز مانند پردیس خودگران و دانشگاه آزاد اسلامی از دانشجویان خود شهریه دریافت میکنند. دانشگاه غیرانتفاعی، زیر نظر هیئت امنای دانشگاه اداره میشود و وابسته به ارگانهای دولتی نیست؛ همچنین این دانشگاهها از سطح علمی پایینتری نسبت به دانشگاه دولتی و آزاد برخوردار هستند. پذیرش دانشجو در این دانشگاهها، براساس آزمون سراسری بوده ولی در برخی رشتهها، میتوان به صورت بدون آزمون نیز ثبتنام کرد.
دانشگاه پیام نور
این نوع از دانشگاهها زیر نظر وزارت علوم و تحقیقات میباشد و برای افراد شاغل گزینه مناسبی است؛ زیرا آموزش در این دانشگاه، به صورت نیمهحضوری انجام شده و شما میتوانید از راه دور در کلاسها شرکت کنید. امتحانات پایان ترم این دانشگاه به صورت حضوری برگزار میشود. هزینه تحصیل در دانشگاه پیام نور رایگان نیست ولی شهریه کمتری نسبت به دیگر دانشگاهها دارد. پذیرش در این دانشگاه هم از طریق آزمون سراسری و هم بدون آزمون و براساس سوابق تحصیلی امکانپذیر است.
انواع دانشگاه جامع علمی کاربردی
این دانشگاه نیز زیر نظر وزارت علوم و تحقیقات میباشد و بر جنبه عملی رشتههای دانشگاهی تاکید فراوان دارد. پذیرش این نوع از دانشگاهها بدون کنکور و براساس سوابق تحصیلی میباشد. البته تحصیل در این دانشگاهها رایگان نبوده و شما باید به دانشگاه مورد نظر، مبلغی را به عنوان شهریه پرداخت کنید. البته این شهریه به نسبت دانشگاه آزاد کمتر است. انواع دانشگاه علمی کاربردی با گرایشات متفاوت در کشور یافت میشود.
انواع دانشگاه مجازی
دانشگاه مجازی که به دانشگاه قرن ۲۱ نیز معروف است، دانشگاهی است که کلیه امور آموزشی آن، از راه دور و به صورت مجازی انجام میشود. دانشجویان این دانشگاهها، صرفا برای برگزاری امتحانات به دانشگاه مراجعه میکنند. پذیرش این دانشگاه از طریق کنکور سراسری است و میتواند گزینه مناسبی برای افراد شاغل باشد. بسیاری از دانشگاههای رده اول کشور مثل تهران، امیرکبیر، صنعتی شریف و … این دوره را ارائه میدهند.