رشته بینایی سنجی، از رشتههای محبوب گروه پیراپزشکی به حساب میآید. قبولی رشته بینایی سنجی هدف بسیاری از دانشآموزان کنکوری است. حتما شما نیز جمله معروف چشم، سلطان بدن است را شنیده اید! زندگی بدون چشم واقعا غیر قابل تصور است. در همین راستا، مراقبت از این عضو با ارزش بسیار حائز اهمیت است. در حقیقت شناخت علم بینایی و درمان بیماریهای مرتبط به آن به دو رشته چشمپزشکی و بینایی سنجی گره خورده است. متخصصین این دو گروه وظایفی همچون تشخیص و درمان انواع بیماریهای چشمی، تشخیص میزان انحراف، تعیین نمره عینک و… دارند. به همین علت این عزیزان بار سنگینی بر دوش میکشند و در این جهت انتظار میرود که تمام دقت خود را به کار بگیرند. در این مسیر اهمیت بینایی سنج یا اپتومتریست به هیچ عنوان قابل چشمپوشی نیست. همچنین این رشته بین داوطلبین رشته تجربی به دلایل مختلف از محبوبیت زیادی برخوردار است. به همین دلیل قصد داریم تا در این مقاله به معرفی این رشته بپردازیم.
با ما همراه باشید.
بینایی سنج یا اپتومتریست کیست و چه وظایفی دارد؟
ممکن است برای تعیین نمره عینک و معاینه به چشم پزشکی رفته باشید. پس از معاینه و تعیین نمره، بر روی دفترچه خود مهر شخصی به اسم اپتومتریست را مشاهده میکنید. در حقیقت بینایی سنج شخصی است که در گام اول وظیفه معاینه چشمان شما و تشخیص انواعی از مشکلات را بر عهده دارد. اپتومتریست پس از معاینه چشم در صورت وجود هرگونه بیماری، ابتدا به متخصصین اپتومتریست و پس از آن به چشم پزشک ارجاع میدهد.
اپتومتریست وظایف مختلفی دارد مثل:
- تشخیص نمره چشم و در صورت تمایل ساخت لنز و عینک (تجویز عدسی چشم)
- در صورت صلاح دید تشخیص بیماری و ارجاع به پزشک متخصص
- در اختیار گذاشتن ورزشهای چشمی
- ارائه اطلاعات دقیق و مناسب به پزشک متخصص
- معاینه اولیه بیمار
- تشخیص دقیق عیوب انکساری چشم
- تأیید سلامت چشم و حداقل دید لازم جهت ادارات و ارگانهای دولتی و راهنمایی و رانندگی
- تهیه و تجویز وسائل کمک بینایی جهت نیمه بینایان
دروس رشته بینایی سنجی
طول این رشته در مقطع کارشناسی ۴ سال میباشد و گزینش آن به صورت کشوری میباشد. واحدهای این رشته در مقطع کارشناسی به شرح زیر است:
این رشته نیز همانند سایر رشتههای علوم پزشکی دارای بخش کارآموزی میباشد و برای تکمیل فرایند تثبیت و یادگیری، همانند رشتههای مانند دندانپزشکی، اتاق عمل، هوشبری و… وارد کلینیکها میشوید. از جمله تفاوتهای مهم بینایی سنجی این است که شیفت شب در این رشته وجود ندارد. لیست زیر به برخی از دروس رشته بینایی سنجی در مقطع کارشناسی اشاره میکند:
ادامه تحصیل رشته بینایی سنجی
رشته بینایی سنجی در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری ارائه میشود. در مقطع کارشناسی، این رشته گرایش خاصی ندارد و عمومی ارائه میشود. فارغالتحصیلان مقطع کارشناسی نیز میتوانند علاوه بر رشته بینایی سنجی در شاخهها زیر نیز اقدام به تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد نمایند:
دکتری این رشته نیز در ایران وجود دارد که ظرفیت آن بسیار محدود بوده و بیشتر برای جذب هیئت علمی استفاده میشود. این رشته دارای طرح اجباری نمیباشد و در صورت تمایل می توانید در دوران طرح شرکت کنید.
مزایا و معایب رشته بینایی سنجی
این رشته نیز همانند سایر رشتهها مزایا و معایت مختلفی دارد مثل :
- رشته شما تقریبا به دور از هیجان است. اگر انسان ریسک پذیری هستید، شاید این رشته متناسب با روحیات شما نباشد.
- در مراکز دولتی از حقوق به نسبت پایینی برخوردار است.
- دخالات صنفی در این رشته همانند سایر رشتهها وجود دارد.
- شما با خون، عفونت و… در تماس نیستید و احتمال ابتلا به بیماری کاهش پیدا میکند.
- شیفت شب برای شما وجود ندارد.
- این رشته از بازار کار و امنیت شغلی نسبتا خوبی برخوردار است.
- امکان ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر وجود دارد.
- شما اجازه تجویز دارو ندارید.
- امکان تاسیس دفتر کار بر خلاف بسیاری از رشتههای دیگر حتی با مدرک لیسانس نیز امکانپذیر است، به شرطی که شما دوره طرح خود را طی کرده باشید.
درآمد و بازار کار این رشته
درآمد متخصصین این رشته در مراکز دولتی تقریبا ۵ میلیون تومان است. البته میزان حقوق در مراکز خصوصی و کلینیکها بیشتر میباشد. البته درآمد شما علاوهبر محل کار، به میزان تجربه و مهارت شما نیز وابسته است. لازم به ذکر است که حقوق هیئت علمی این رشته ممکن است در ابتدا پایین بوده اما به مرور زمان افزایش چشمگیری خواهد داشت.
محل کار متخصصین اپتومتریست
با توجه به مهارت شما محل کار شما نیز متفاوت خواهد بود. معمولا متخصصین بینایی سنجی در مراکز درمانی مانند بیمارستانها، کلینیکها، مطب چشم پزشکی و بعضا کارخانهها مشغول به کار هستند. در صورت داشتن شرایط مورد نظر میتوانید دفتر شخصی خود را نیز تاسیس کنید. همچنین اگر تا پایان دکتری بینایی سنجی اقدام به تحصیل نمایید ، میتوانید به صورت هیئت علمی جذب دانشگاههای علوم پزشکی شوید.
کارشناسی ارشد رشته بینایی سنجی
این رشته نیز همانند کارشناسی از بازار کار نسبتا خوبی برخوردار است. فقط افراد دارای مدرک کارشناسی مجاز به ادامه تحصیل در این رشته میباشند. طول تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد کمتر از کارشناسی میباشد و به طور کلی شامل ۳۲ واحد میباشد. فارغالتحصیلان این رشته میتوانند در رشتههایی همانند اعصاب، سالمند شناسی، گفتار درمانی، مددکاری اجتماعی و… اقدام به تحصیل در مقطع دکتری نمایند. دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، ایران و مشهد ارائه کننده دوره کارشناسی ارشد میباشند.
مطالعه این مقاله پیشنهاد میشود:
کارنامه قبولی رشته بینایی سنجی