رشته مهندسی نفت از جمله پرمتقاضیترین رشتههای دانشگاهی در ایران است. ذخایر نفتی ایران از دیر باز مورد توجه همگان قرار گرفته بوده است. به گونهای که در سال ۱۹۰۸ اولین چاه نفتی ایران، با عمقی تنها نزدیک به چهارصد متر، در مسجد سیمان حفاری شد. از این رو باید مراحل اکتشاف این این ماده ی ارزشمند تا مراحل حفاری و بهرداری و سپس پالایش آن، به دست متخصصان و مهندسان رشتهی نفت سپرده شود.
مسئولیتهای یک مهندس نفت
مهندس نفت در ابتدا، مخازن نفتی را به کمک زمینشناسان، شناسایی میکند. سپس به حفاری زمین میپردازد. پس از گذر از لایههای زمین، به نفت میرسد. . در واقع با معرفی و ایده پردازیهای متفاوت برای نوع حفاری و استخراج نفت از زمین، کار این مهندس شروع میشود. نحوهی انتقال نفت از این منابع به پالایشگاهها و تولید مواد نوین و ضروری از آن از دیگر حوزههای تخصصی این افراد است.
ورود به دانشگاه
شما میتوانید با شرکت در کنکور سراسری، وارد این رشته بشوید. هم اکنون نزدیک به شانزده دانشگاه، پذیرای متقاضان این رشته هستند و دانشجو میپذیرند. از جمله دانشگاههای معتبر و به نام این رشته میتوان به دانشگاههای زیر اشاره کرد:
دروس مقطع کارشناسی مهندسی نفت
در اکثر رشتههای مهندسی، دو ترم ابتدایی دانشگاه ( سال اول ) شما اغلب با دروس پایه روبهرو هستید. در سال اول و در دو ترم ابتدایی شما با دروس مختلفی مثل ریاضی ۱ و۲، شیمی عمومی، فیزیک ۱ و۲ ، زمین شناسی عمومی، استاتیک و مقاومت مصالح مواجه هستید.
در سال دوم دانشگاه در ترمهای سه و چهار، واحدهای تخصصیتری ارائه میشوند. شما در این سال، شیمی آلی، معادلات دیفرانسیل، برنامه نویسی کامپیوتر، موازنه انرژی آزاد، ترمودینامیک، ریاضی مهندسی، زمین شناسی نفت و مکانیک سیالات را خواهید آموخت.
ادامه تحصیل رشته مهندسی نفت
امکان ادامه تحصیل در این رشته تا مقطع دکتری امکان پذیر است. پس از گذراندن مقطع کارشناسی این رشته شما میتوانید در مقطع کارشناسی ارشد انتخاب گرایش کنید. چهار گرایش قدیمیتر در این رشته که شما در کارشناسی ارشد با آن و به رو هستید عبارتند از :

مدیریت مخازن هیدروکربن و ساخت تجهیزات گرایشهای نوین این رشته هستند. این گرایشات در طی سالهای گذشته، در دانشگاه تدریس میشوند.
افراد علاقمند به ریاضیات و زمین شناسی، اغلب گرایشهای اکتشاف و حفاری را انتخاب مینمایند. ولی اگر شما به شیمی و ریاضیات علاقمند هستید، گرایش مخزن و بهره برداری انتخاب بهتری خواهد بود.
ویژگیهای یک مهندس نفت
اگر به زمینشناسی، شیمی و ریاضیات علاقه دارید، مهندسی نفت یکی از بهترین گزینههاست.
مهندسان نفت، خلاقیت ستودنی در حوزههای کاری خود دارند؛ زیرا این متخصصان، باید راههای جدیدی را برای کشف گاز و نفت از زمین، ارائه دهند. راههایی که هزینههای اقتصادی را کاهش بدهد. بهرهبرداری را بهبود ببخشد و نیاز داخلی کشور را فراهم کند.
مهندسان نفت، با زمین شناسان برای کشف معادن نوین و یا بهره برداری بهتر از حوزههای نفتی، همکاری میکنند. شما به عنوان یک مهندس نفت در شرکتهایی با تکنولوژی پیشرفته مشغول به کار خواهید شد. البته باید بدانید که محیط شغلی این کار، نسبت به دیگر مهندسیها، دشوارتر بوده و روحیهای صبور میطلبد. جدا از آن بدلیل شرایط آب هوایی در مناطق و حوزههای نفتی، داشتن سلامت جسمانی نیز از دیگر نکات قابل ذکر است. همچنین از دیگر ویژگیهای یک مهندس نفت میتوان به توانایی حل مسئله، توانایی همکاری و کار گروهی نیز اشاره کرد. فراموش نکنید که بدلیل وجود حوزههای خارجی نیز، شما امکان رشد در سراسر جهان را خواهید داشت. پس برای پیشرفت سریع تر در این رشته ، تسلط بر زبان انگلیسی نیز، از اهمیت زیادی برخوردار است.
مطالعه این مقاله پیشنهاد میشود:
محیط و بازار کار مهندسی نفت
در ایران دانشجویان فارغالتحصیل این رشته اکثرا شرکتهای وابسته به شرکت ملی نفت ایران مشغول به کار میشوند. از جمله شرکتهای مرتبط به این رشته میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
شرکت نفت و گاز پارس، شرکت نفت خزر، شرکت منطقه ویژه اقتصادی پارس و غیره.
همچنین شما به عنوان یک مهندس نفت، میتوانید در آینده در بورس انرژی، صنایع پتروشیمی، بخش فرآوردههای نفتی نیز، مشغول به کار شوید. از آنجا که از کشف تا پالایش نفت، به همکاری همهی گرایشها مربوط است؛ لذا در محیط کار شما میتوانید با کسب تجربه در زمینههای دیگری نیز فعال باشید.