مهندسی برق از جمله رشته‌های جذاب و پرمتقاضی دربین متقاضیان کنکور ریاضی است. این رشته به مطالعه و کاربرد مرتبط با الکتریسیته، الکترومغناطیس و الکترونیک می‌پردازد.
تاریخچه مهندسی برق
در قرن هفدهم، الکتریسیته به شدت مورد توجه دانشمندان قرار گرفته بود. از اولین اختراعات مربوط به این رشته، می‌توان از اختراع الکتروسکوپ توسط ویلیام گیلبرت نام برد. تا پیش از قرن هفدهم، الکتریسیته صرفا زیر مجموعه‌ای از فیزیک تلقی می‌شد. پس از توزیع برق و تجارت تلفن و تلگراف، در نیمه‌ی دوم قرن نوردهم، این رشته، به عنوان یک شغل مطرح و شناخته شد. دانشمندان بزرگی چون مایکل فارادی، جیمز کلارک ماکسول، هاینریش هرتز، آندره ماری آمپر، گوستاو رابرت کیرشهوف، نیکولا تسلا، الساندرو جوزپه ولتا و… این رشته را با دانش خود ارنقا دادند و تلاش‌های فراوانی برای این علم توسط ایشان، صورت گرفت.
این رشته مناسب چه دانش‌آموزانی است؟
این رشته برای افرادی که درک بالایی از علوم پایه چون ریاضی و فیزیک برخوردارند، مناسب است. همچنین علاقه داشتن به این علوم نیز، از دیگر نکات قابل توجه به هنگام انتخاب این رشته است.
فراموش نکنید که داشتن پایه‌ی قوی در ریاضی و فیزیک از دبیرستان، برای ورود به این رشته، ضروری است.
چه دروسی از دبیرستان برای ورود به این رشته مهم هستند؟
ریاضی در تمامی رشته‌های مهندسی کاربرد فراوان دارد ولی داشتن پایه‌ای قوی از این درس، برای رشته‌ی مهندسی برق، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به‌دلیل اینکه منایع اصلی به زبان انگلیسی هستند، یادگیری زبان انگلیسی و تسلط یه آن نیز، بسیار کور اهمیت است. از فیزیک پایه‌ی یازدهم، مباحثی از این رشته به دانش‌آموزان رشته‌ی ریاضی تدریس می‌شود.
دروس دانشگاهی در رشته‌ی مهندسی برق
دانشجویان این رشته، در دانشگاه ۱۴۰ واحد را در طول هشت نیمسال، می‌گذرانند. این واحدها به پنج بخش علوم پایه، دروس تخصصی، دروس اصلی، دروس عمومی و دروس اختیاری، تقسیم می‌شوند.
گرایشات رشته مهندسی برق
گرایش برق مخابرات
بررسی سیستم‌های مخابراتی به صورت سیستمی و مغناطیسی
زیرگرایش‌های گرایش برق مخابرات عبارتند از: مخابرات میدان ( امواج الکترومغناطیس)، مخابرات سیستم (طراحی سیستم فرستنده و گیرنده)، مخابرات رمزنگاری ( امنیت اطلاعات)
دانشجویان پس از گذراندن علوم پایه در دانشگاه، دروس تخصصی این رشته را آموزش خواهند دید. از جمله محابرات شامل فیلتر و سنتز مدار، میدان‌ها و امواج، آنتن، میکروویو، مخابرات دیجیتال، مدار‌های مخابراتی، شبکه‌های کامپیوتری و غیره.
گرایش برق کنترل
این رشته، کاربرد بسیار گسترده‌ای در مهندسی هوافضا، مهندسی شیمی و زیست‌شناسی دارد.
این مهندسیرن با مدل‌سازی ریاضی سیستم‌ها و بررسی دینامیک آن‌ها به طراحی کنترل‌کننده‌های این نوع سیستم‌ها، می‌پردازند.
گرایش برق الکترونیک
این گرایش، دربرگیرنده‌ی تمامی گرایش‌های برق بوده است. از زیرشاخه‌های این گرایش می‌توان به طراحی مدارات، افزاره‌های نانوالکتریک اشاره کرد؛ که به ترتیب به آنالوگ و دیجیتال، معروف هستند.
گرایش برق قدرت
بررسی سیستم‌های انتقال و توزیع برق
شاخه‌های گرایش برق قدرت: ماشین‌های الکتریکی ( موتورها و ژنراتورها)، سیستم‌های قدرت و فشار قوی، الکترونیک قدرت.
بعضی از فعالیت‌های پژوهشی مهندسین قدرت عبارتند از:
- برنامه ریزی و بهره برداری شبکه‌های قدرت
- پایداری و دینامیک شبکه‌های قدرت
- تبدیل انرژی خورشیدی و بادی
- حفاظت پیشرفته سیستم قدرت
- قابلیت اطمینان و امنیت شبکه‌های قدرت
- مدل سخت افزاری سیستم قدرت
- ماشین‌های الکتریکی خطی
- سیستم‌های انتقال قدرت انعطاف پذیر
دانشگاه‌های ارائه دهنده رشته مهندسی برق
- دانشگاه صنعتی شریف
- دانشگاه علم‌وصنعت
- دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
- دانشگاه صنعتی امیرکبیر
- دانشگاه تهران
- دانشگاه صنعتی قم
- دانشگاه صنعتی جندی شاپور – دزفول
- دانشگاه صنعتی بابل
- دانشگاه شیراز
- دانشگاه تخصصی فنّاوریهای نوین آمل
- دانشگاه اردکان
- دانشگاه آیت اله بروجردی – بروجرد
- دانشگاه اصفهان
- دانشگاه سمنان
- دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) – قزوین
- دانشگاه بوعلی سینا – همدان
- دانشگاه بناب
- دانشگاه ایلام
- دانشگاه ارومیه
فارغ التحصیل رشته مهندسی برق در چه صنایعی می‌تواند مشغول به کار شود؟
فارغ التحصیلان رشته مهندسی برق با توجه به گرایشی که در آن تحصیل خواهند کرد، می‌توانند در قسمت‌های مختلفی مشغول به کار شوند. فارغ التحصیلان گرایش مخابرات، می‌توانند در شرکت‌هایی که دارای قسمت‌های مخابراتی هستند شاغل شوند. به عنوان مثال، این افراد می‌توانند در قسمت مخابرات سازمان صدا و سیما استخدام شوند.
دانش‌آموختگان گرایش قدرت نیز می‌توانند در نیروگاه‌های برق، وزارت نیرو و سازمان‌هایی از این قبیل استخدام شوند. دانش‌آموختگان گرایش الکترونیک، با توجه به تخصصشان در شرکت‌هایی که روی طراحی بردهای الکترونیکی و شرکت‌هایی که در زمینه برنامه‌نویسی مشغول به کار هستند، جذب می‌شوند.
دانش‌آموختگان گرایش کنترل نیز با توجه به اینکه اکثر شرکت‌ها نیاز به مهندسین کنترل برای نظارت و کنترل سیستم‌ها و همچنین طراحی سیستم‌های کنترلی دارند، از شانس بیشتری برای استخدام برخوردار هستند.
ادامه تحصیل در رشته مهندسی برق
رشته برق از رشته‌های بسیار قدیمی در کشورمان ایران است. به همین دلیل در اکثر دانشگاه‌های مادر و دولتی کشور و همچنین دانشگاه‌های آزاد و غیردولتی، امکان ادامه تحصیل این رشته در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا فراهم است.
مطالعه این مقاله پیشنهاد می‌شود:
وظایف مهندسین برق
- بررسی کاربردی بودن جدیدترین تکنولوژی ها و نوآوری های حوزه برق و الکترونیک
- طراحی اجزا، نرم افزار، محصولات و سیستم های الکترونیکی برای کاربردهای تجاری، صنعتی، پزشکی، نظامی و علمی
- تست نمونه های آزمایشگاهی و تجزیه و تحلیل داده ها
- تهیه برنامه های فنی و عملی با استفاده از نرم افزارهای طراحی و مهندسی کامپیوتری
- تخمین هزینه ها و نیروی انسانی مورد نیاز و انجام زمانبندی پروژه
- هماهنگی فعالیت های تکنسین ها و کارگران
- اطمینان از رعایت شدن مقررات مربوطه در پروژه ها
- برنامه ریزی و نظارت بر برنامه های بازرسی، تعمیر و نگهداری
بازارکار مهندسی برق
یک مهندس برق با توجه به گرایش خود می‌تواند جذب سازمان های متفاوتی شود. وی می‌تواند در نیروگاه‌ها، انواع کارخانجات، سازمان‌های مخابراتی، صنایع دفاعی و نظامی و… مشغول به کار شود.
مهندسین مشعول در مراکز دولتی با توجه به قانون مدیریت خدمات کشوری، حقوق دریافت می‌کنند. اما مهندسینی که در بخش آزاد مشغئل به کار هستند، درآمد‌های متفاوتی نسبت به یکدیگر دریافت می‌کنند. مهندسینی که به عنوان کارشناس مشغول به فغالیت هستند، درآمدی بین نهصد تا سه میلیون و هشتصد تومان دریافت می‌کنند.
