پرستار یک عضو مهم در تیم مراقبت بهداشتی است. او نقش های گسترده ای از جمله نقش مراقبتی، حمایتی، درمانی، هماهنگی ، مشورتی ، مدیریتی و تحقیقاتی دارد. به این معنا که پرستار وظیفه مراقبت و حمایت از بیمار، وظیفه هماهنگی بین بیمار و پزشک و بیمار و خانواده بیمار (انتقال دهنده خواست ها و نیازهای بیمار یا مددجو) ، مسئولیت مدیریت بخش (اولویت‌بندی برای رسیدگی به بیماران و تصمیم‌گیری به موقع در مورد بیماران اورژانسی) ، وظیفه آموزش به بیمار در جهت تطابق با مشکلات و ناراحتی‌های پیش‌آمده و وظیفه تحقیق درباره روش‌های مراقبتی که اعمال کرده است و تحقیق بر روی نحوه کاهش تعداد روزهای بستری یک بیمار را بر عهده دارد.
هر بیماری دوست دارد در بعضی از بیماری‌ها مثل بیماری‌های کلیوی یا داخلی توسط پرستار همجنس خود مورد مراقبت قرار گیرد. در حال حاضر نیز در بیمارستان‌های دولتی، بخش ارولوژی (دستگاه کلیوی و مجاری ادرار) خانم‌ها توسط پرستار خانم و بخش ارولوژی آقایان توسط پرستار آقا اداره می‌شود و به نظر می‌رسد که در برخی از بخش‌های دیگر مثل بخش داخلی نیز باید این مساله تعمیم پیدا کند.
توانایی‌های مورد نیاز رشته پرستاری
در اینجا جسم‌هایی بیمار، روح هایی دردمند و روان‌هایی آشفته حضور دارند. در اینجا باید پذیرای مشکلات بسیار و پاسخگوی نیازهای بی‌شمار باشی. باید سال‌ها در بخش سرطان یا سوانح و سوختگی دردمندترین بیماران را مشاهده کنی و در حد توانت به آنها رسیدگی نمایی و در یک کلام باید عشق به هم‌نوع و ایثار و همیاری در ذره ذره وجودت خانه کرده باشد.
دانشجوی پرستاری باید از سلامت کامل جسمانی برخوردار باشد؛ تا به یاری دید قوی بتواند کارهای ظریف و دقیق پرستاری را بخوبی انجام دهد و با شنوایی خوب صدای قلب را حتی اگر ضعیف باشد، بشنود . حتی داشتن قدی متناسب و عدم لکنت زبان یا لرزش دست در این رشته ضروری است . چون همین مشکلات به ظاهر کوچک، در کارایی یک پرستار بسیار موثر است.
پرستار با دردمندترین افراد جامعه در ارتباط است برای همین باید جسمی قوی و روحی توانا داشته باشد تا بتواند از عهده شب‌کاری یا کار در بخش‌هایی حساس و دشوار مثل C.C.U ، I.C.U ، بخش بیماران سرطانی یا بخش سوانح و سوختگی برآید و در ضمن دچار فشارهای روحی و روانی یا ناتوانی‌های جسمی نشود.
دوره کارشناسی پرستاری
ترم‌های اول و دوم ، دانشجویان اصول تئوری و نظری فرا می‌گیرند.
ترم‌های سوم تا ششم ، مرحله فعالیت در پراتیک پرستاری است که متشکل از بخش‌های استیشن پرستاری، CPR، اتاق بررسی وضعیت سلامت، اتاق کار پزشک، اتاق تزریقات، پانسمان و سوچور، مراقبت‌های پرستاری کودک، مراقبت‌های پرستاری 1 و 2، خانه بهداشت و مامایی، بخش رختکن و اسکراب و مجهز به پروژکتور و کامپیوتر است. این مرکز جهت آموزش دانشجویان پرستاری و مامایی بکار گرفته می‌شود. رشته‌های علوم آزمایشگاهی، پرستاری، مامایی و مهندسی پزشکی از این بخش‌ها بهره می‌گیرند. در این مرحله پرستاران کنار آموزش دروس تئوری ، دروس عملی را دارند .
ترم‌های هفتم و هشتم جهت کارورزی است.
دانشجویان پرستاری بعد از گذراندن 75 واحد درسی می‌توانند 100 ساعت در ماه دانشجویی داشته باشند.
دوره طرح رشته پرستاری
بعد از اتمام درس، دو سال طرح اجباری دارد. در رشته پرستاری ، عموماً فعالیت در بخش دولتی درآمد مطلوبی دارد. شیفت‌های کار دولتی 150 ساعته است که بعضی از پرستاران دو شیفت کار می‌کنند.
رشته پرستاری برای مهاجرت گزینه خوبی است و در مقطع دکتری جهت مهاجرت معمولاً کمک هزینه تحصیلی داریم. این رشته گزینه شماره 1 مهاجرت برای آلمان است.
در رشته پرستاری تجربه و سابقه کار تفاوت معناداری در درآمد ایجاد می‌کند.
دوره کارشناسی ارشد پرستاری
در این دوره 26 واحد درسی (شامل دروس اصلی 7 واحد، دروس تخصصی و الزامی 8 واحد و دروس اختیاری 11 واحد ) و 6 واحد پایان‌نامه ارائه می‌گردد. دانشجویان در یکی از تخصص های آموزش پرستاری یا مدیریت خدمات پرستاری بیماری های جراحی و داخلی، پرستاری بهداشت جامعه، مدیریت آموزش پرستاری (و در آینده نزدیک پرستاری سالمندان)، پرستاری کودکان و روان پرستاری ادامه تحصیل می‌دهند. فارغ‌التحصیلان کارشناسی ارشد در سطح بالای تخصصی، امور آموزش، مدیریت خدمات پرستاری و ارائه خدمات بالینی، در دانشکده‌های پرستاری و مراکز مختلف بهداشتی درمانی خدمت می‌کنند.
گرایش‌های کارشناسی ارشد پرستاری
پرستاری کودک ، پرستاری داخلی و جراحی ، روان پرستاری ، پرستار نظامی ، پرستاری اورژانس و پرستاری توانبخشی
افراد دارای مدرک کارشناسی ارشد پرستاری می توانند مجوز دفاتر خدمات پزشکی را دریافت کنند.
دوره دکترای پرستاری
دارندگان مدرک کارشناسی ارشد پرستاری در صورت قبولی در آزمون کتبی ورودی و مصاحبه و گذراندن دوره آموزشی شامل 25 واحد دروس اختصاصی، 20 واحد رساله دکتری و امتحان جامع دکتری به دریافت درجه دکترای پرستاری نایل می‌گردند. دارندگان درجه دکترای پرستاری در حال حاضر امور برنامه‌ریزی آموزشی و پژوهشی ، تدریس و تحقیق و مدیریت در سطوح بالاتر را در دانشگاه‌های علوم پزشکی (آزاد و دولتی) عهده‌دار می‌شوند.
سلسله مراتب پرستاری
1) پرستار یا nurse
2) سر پرستار یا head nurse : در یک بیمارستان هریک از بخش‌های اورژانس ، عفونی ، جراحی و … یک سرپرستار دارد که مسئول تمام پرستاران است. یکی از وظایف ایشان تعیین وظایف و شیفت‌ها است.
3) سوپروایزر : سرپرست پرستاری (سوپروایزر) پرستاری است که مسئولیت نظارت مستقیم بر ارائه خدمات پرستاری و مامایی را بر عهده دارد. مسئولیت ایشان با توجه به بخش (درمانی ، عفونی ، آموزش و …) بسیار گسترده است.
4) مترون : مدیر خدمات پرستاری یا مترون ، سرپرستاری تمام سوپروایزهای بیمارستان را برعهده دارد.
آینده شغلی و بازار کار رشته پرستاری
در چند سال اخیر نیز با تعداد قابل توجهی فارغ‌التحصیل رشته پرستاری از دانشگاه آزاد و دانشگاه‌های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی روبرو هستیم؛ اما هنوز مراکز بهداشتی درمانی به پرستارانی متخصص، مجرب و توانمند نیازمندند و در واقع بازار کار برای فارغ‌التحصیل خوب این رشته وجود دارد.
فرصت‌های شغلی یک پرستار بسیار وسیع و گسترده است و حتی یک پرستار می‌تواند بطور مستقل فعالیت نماید. یعنی می‌تواند با تاسیس مرکز بهداشت خصوصی به ارزیابی وضعیت سلامت افراد جامعه بپردازد یا مهدکودک دایر نماید. حدود حقوق یک پرستار با مدرک کارشناسی بین 5-8 میلیون و با مدرک کارشناسی ارشد حدود 15 میلیون تخمین زده می‌شود. مبالغ خدمات رفاهی پرستاران با مدرک کارشناسی به بالا در سال گذشته 12 میلیون ریال بوده است.
پرستاران در سابقه سلامت خودابتلا به اختلالاتی چون اسکیزوفرنی،دو قطبی،ترس از خون و بیماری نباید وجود داشته باشد.
پرستاران دانشگاه آزاد با 20 سال سابقه کاری امکان بازنشستگی دارند.
وزارت بهداشت استخدام 30 هزار نفر نیروی جدید پرستاری را تا سال 1404 در دستور کار قرار داد و در دانشگاه های علوم پزشکی هر ساله حدود 2000 نفر جذب نیرو با مدرک پرستاری در حیطه کاری بهیاری و پرستاری استخدام می کند.
وظیفه پرستاران
پرستاران یک بیمارستان ، عامل اصلی موفقیت یک بیمارستان هستند. یعنی اگر پرستاران یک بیمارستان خوب، کارآمد و دلسوز باشند، اکثر بیماران از آن بیمارستان راضی خواهند بود. چون بیشترین ارتباط بیمار با پرستاران می‌باشد و رضایت از پرستار مساوی است با رضایت از بیمارستان .
به بیان دیگر لبخند رضایت بیمار، شیرین‌ترین و دلپذیرترین هدیه‌ای است که هر روز به یک پرستار دلسوز و تلاشگر تقدیم می‌شود؛ هدیه‌ای که پرستار را به تلاشی پی‌گیر تر و بیشتر تشویق می‌کند.
