چند وقت پیش با یکی صحبت می‌کردم می‌گفت: در طول روز خیلی چیزا یادم میره مثلاً در روز ۱۰ بار دنبال گوشیم، کلید، یا هر چیزی که چند دقیقه پیش توی دستم بود میگردم پیداش نمیکنم. مثلاً زمان کار یهویی یه موضوع میاد تو ذهنم و بعد از اون کلی چیزای دیگه ذهنم رو درگیر میکنه. اگه در حال جارو کشیدن باشم کارم رو نمی‌تونم تموم کنم و به سرانجام برسونم.
شاید تا حالا اسم بیش فعالی بزرگسالانADHD را شنیده باشی. بیش فعالی یک اختلال روان شناختیه که خیلی از کودکان و بزرگسالان دچارش می شن. اما چطور میشه این اختلالات رو شناسایی کرد؟ چه چیزی باعث تقویت این اختلال میشه؟
این مسئله میتونه ریشه در دوران کودکی داشته باشه. این اختلال اسم های دیگه ای هم داره مثل: اختلال کمبود توجه. خیلی از بزرگسالان با این اختلال مواجه می شن اما فقط تعداد کمی از آنها به مسئله درمان فکر می‌کنند. بخش اعظمی از اونها پیگیر درمانشون نمی شن. هر شخص بزرگسالی که این اختلال رو داره مسلما در کودکی دچارش شده. خیلی از افراد ممکنه تو روزهای اولیه زندگی و نوجوانی متوجه این اختلال نشن، اما ممکنه بعدها علائمی از این اختلال توزندگیشون ظاهر بشه.
علائمی که در بزرگسالی ممکنه با آن مواجه بشیم، میتونیم به چند مورد اشاره کنیم؛
شاید شما نتونید دستورالعمل‌ها رو خوب اجرا کنید
یا قدرت به خود به خاطر سپردن اطلاعات رو نداشته باشید
یا تمرکزتان کاهش پیدا کنه
نمی‌تونید وظایفتون رو سازماندهی کنید
یا کاری رو نمی‌تونید به موقع به اتمام برسونید
و همچنین علائم دیگری مثل: اضطراب، کسالت مزمن، افسردگی، مشکل در کنترل خشم، تکانشگری، عزت نفس پایین و خیلی علائم دیگه.
این علائم می تونه از ضعیف تا شدید متغیر باشه و در هر شخصی شدت متفاوتی داشته باشه و حتی میتونه در طول زمان هم تغییر کنه. این علائم می تونه تاثیر منفی بر روند زندگی ما داشته باشه و امکان یک زندگی طبیعی رو از ما سلب کنه. هیچ دو نفری که به بیش فعالی بزرگسالانADHD مبتلا هستن، شبیه هم نیستن. هر کدام از آنها می تونند نشونه های متفاوتی داشته باشند. مثلاً یه سری تمرکزشون تو زمان انجام کار پایین میاد یه سری تحریک پذیری کمتری دارند. این مساله میتونه باعث مشکلاتی توی خونه، محل کار، مدرسه یا در کل در زندگی شخصی شون باشه و قابلیت های فردی شون روکاهش بده. حتی میتونه تو رابطه با جنس مخالف هم تاثیرگذار باشه.
با گذشت زمان چه اتفاقی می‌افته؟
شاید این اختلال با گذر زمان بهتر بشه اما همچنان ادامه داشته باشه. بیش فعالی بزرگسالان ADHD ریشه در دوران کودکی داره. اگر در سنین کودکی یا نوجوانی متوجه همچنین علائم شدید حتما با یه مشاور یا روان درمانگر در ارتباط باشید.
روان درمانگر در طول مصاحبه به تمام مسائلی که در کودکی در خانواده یا مدرسه برای شما پیش آمده اطلاعاتی را کسب می کنه تا بتونه با تکنیک های به بهبود این امر کمک کنه.
با توجه به تحقیقاتی که در طول این چند مدت صورت گرفته بیشتر این افراد به علت مشکلات کم توجهی به این اختلال دچار شدند.
علت ایجاد اختلال بیش فعالی بزرگسالان
به نظر میرسه که ژن ها می‌تونند توی این اختلال نقش داشته باشند. امکان داره یکی از والدین درصدی درگیر این اختلاف بوده باشه. عامل دوم دیگه ایی که میتونه تاثیر گذار باشه مسائلیه که ممکنه در دوران بارداری برای مادر پیش اومده باشه مثل مصرف الکل دارو در دوران بارداری یا کمبود وزن نوزاد در حین تولد عفونت‌های مغزی یا شرایط استرس‌زا و پر خطر برای مادر، میتونه زمینه‌ساز این اختلال باشه.
با توجه به تحقیقاتی که انجام شده متخصصین متوجه شدن که ساختار مغزی این افراد هم میتونه با بقیه افراد متفاوت باشه. اما آن چیزی که این مسئله را تشدید می کنه شرایط زندگی و محیط شخصیه.
همیشه برای یه بیش فعال بزرگسال ADHD سوال بوده که چگونه می تونم به خودم کمک کنم؟
- اینکه این بیماری چقدر روی نحوه فکر کردن و احساسات شما و همچنین اطرافیان تاثیر می گذاره.
- در رابطه با بیش فعالی بزرگسالانADHD اطلاعات بیشتری کسب کنید.
- با اطرافیان خود چه توی خونه چه در محیط بیرون در رابطه با مشکل خود صحبت کنید.
- به زندگی خود توجه کنید و ببینید چه مواردی این شرایط رو بدتر یا بهتر می کنه.
- کارهایی که میتونه بهت کمک کنه رو انجام بده مثل نظم بخشیدن به کارها
- انجام کارهایی که انرژی شما رو تخلیه می کنه و باعث تحرک شما میشه مثل ورزش کردن
- برای کسب آرامش خود راه هایی رو پیدا کنید. مثل موسیقی
- کارهایی رو که میتونی به خوبی انجام بدی بهش فکر کن از چیزهایی که شرایط رو برات سخت میکنه دوری کن.
حرف آخر
با وجود همه این علائم ونشونه ها می تونیم این مشکل رو بشناسیم وبا مراجعه به موقع به یه درمانگر بتونیم از پیشرفت اختلال بیش فعالی بزرگسالانADHD جلوگیری کنیم.
