خلاصهنویسی یکی از گامهای مهم در مطالعه برای کنکور است و اگر داوطلبان کنکوری به موقع و به درستی خلاصهنویسی کنند و از خلاصه مطالب کنکوری خود نهایت استفاده را بکنند، تا حد زیادی میتوانند مطمئن باشند که به موفقیت در کنکور دست خواهند یافت.
ضرورت خلاصهنویسی برای کنکور
خلاصهنویسی برای کنکور فواید بسیاری دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنم:
- خلاصهنویسی برای کنکور کمک میکند مطمئن شوید مطلب را درست درک کردهاید. وقتی داوطلب کنکوری پس از یادگیری اولیه مشغول خلاصهنویسی برای کنکور میشود، در واقع دارد با استفاده از آموختههایش کتاب خود را مینویسد و در هنگام نوشتن و بازاندیشی مطالب، اگر جایی نکتهای مبهم باشد و درست جا نیفتاده باشد، این خلاهای یادگیری نمایان میشوند و داوطلب با مراجعه دوباره به کتاب یا سوال از دبیر و جمع دوستان و اساتید کنکور و غیره، گره یادگیری خود را باز میکند.
- نوشتن یکی از بهترین راهها برای انتقال اطلاعات به حافظۀ بلندمدت است و ثابت شده است که مطالب از راه شنیدن 10 درصد، از راه دیدن 20 درصد، از راه خواندن 50 درصد، از راه نوشتن 70 درصد و از راه ارائه کلاسی 90 درصد به حافظه بلندمدت منتقل میشوند. پس نوشتن و ارائه کلاسی از بهترین روشها هستند که اولی از طریق خلاصهنویسی و دومی از طریق مطالعه گروهی قابل دستیابی هستند. در اینجا منظور از نوشتن دست به قلم بردن و نوشتن خلاقانه است و نه رونویسی. به همین دلیل است که فرآیند خلاصهنویسی به خودی خود ارزشمند است و استفاده از خلاصه مطالب دیگر داوطلبان کنکوری یا کتابهای کمکدرسی به این اندازه سودمند نیست و پیشنهاد نمیشود.
- خلاصهنویسی برای کنکور در برههای وقتگیر به نظر میرسد و متاسفانه برخی داوطلبان کنکور به سبب استرس یا عجله برای تمام کردن منابع کنکور، به خلاصهنویسی تن نمیدهند. اما این داوطلبان کنکوری باید به این نکته توجه کنند که در مراحل بعدی آمادگی برای کنکور، به ویژه در دوران جمعبندی نهایی در ماههای منتهی به کنکور، خلاصه مطالبی که به زبان خود داوطلب باشد به خوبی او را از خواندن متن مفصل منابع کنکور بینیاز میکند و این یکی از مهمترین مزایای خلاصهنویسی برای کنکور است.
- خلاصهنویسی برای کنکور سبب میشود جمعبندی کنکور و مرور مطالب دیگر خستهکننده نباشد و داوطلب کنکوری حس نکند تنها دارد تکرار میکند. به ویژه که خواندن مطالبی ساده از زبان خود فرد وقت کمتری از او میگیرد و کمک میکند بتواند این وقت را برای مرور بیشتر مطالب صرف کند. به زبان ساده مثلاً اگر در بازه زمانی مشخصی داوطلب کنکوری میتواند سه دور کتاب درسی را بخواند و در همان بازه زمانی آن داوطلب کنکوری میتواند پنج دور مطالب خلاصهنویسی شده را بخواند، مورد دوم ارجحیت دارد.
روش خلاصهنویسی برای کنکور
خلاصهنویسی برای کنکور امری کاملاً ضروری است اما چگونگی خلاصهنویسی در میزان ثمربخشی آن تأثیر چشمگیری دارد. به همین دلیل در ادامه به چند نکته پیرامون روش خلاصهنویسی برای کنکور اشاره میکنم:
- در خلاصهنویسی برای کنکور کمالگرا نباشید و بپذیرید که نمیتوان تمام جزئیات یک مبحث و تمام واژههای کتاب را در خلاصهنویسی به کار برد.
- خلاصهنویسی برای کنکور را محترم بدانید. خلاصه مطالب شما یادداشتهای طلایی شما هستند و شاید تا زمان کنکور این خلاصهها مهمترین داشتههایتان باشند. پس برای نوشتن خلاصه مطالب خود از کاغذ، دفتر، خودکار، مداد و سایر لوازم مرغوب استفاده کنید. خلاصهنویسی روی کاغذهای باطله و پاره و در اندازههای مختلف ناخودآگاه میل شما را به مرور این یادداشتها کم میکند و آنها را از چشمتان میاندازد. میتوانید در خلاصهنویسی برای کنکور یادداشتهای خود را تایپ کنید. البته خلاصهنویسی به صورت تایپ به آن دسته داوطلبانی پیشنهاد میشود که اولاً در تایپ سریع هستند و ثانیاً در زمان استفاده از کامپیوتر تمرکزشان به هم نمیریزد.
- در خلاصهنویسی برای کنکور مرتب باشید اما وسواسی نه. خوب است داوطلبان کنکوری خلاصهنویسیهای خود را آراسته و زیبا، در دفترهای جداگانه برای هر درس و با استفاده از رنگبندی خاص انجام دهند. اما در هیچ کدام از این موارد نباید بیش از حد پافشاری کرد. هرگز فراموش نکنید که خلاصههای شما یادداشتهای شخصی شما هستند و بنا نیست در جایی منتشر شوند یا بنا نیست شما را طبق آنها قضاوت کنند.
- روش خلاصهنویسی برای درسهای مختلف میتواند متفاوت باشد، پس یک ساختار کلی برای همه تعریف نکنید و ذهن خود را نبندید. برای مثال خلاصهنویسی برای تاریخ ممکن است به صورت نوشتن جملات و پاراگرافهای پشت سر هم باشد اما در خلاصهنویسی برای زیستشناسی و فیزیک از نمودارها و شکلها و طرحهای مختلفی استفاده میشود.
- برخی مطالب در میان منابع کنکوری هستند که برای حفظ آنها نیاز است تکرار بیشتری صورت گیرد یا ممکن است با هم اشتباه شوند. داوطلبان کنکوری در خلاصهنویسی این مطالب میتوانند آنها را در قالب کارتهای جعبه لایتنر خلاصهنویسی کنند. معنی یک واژه، فهرست آثار یک نویسنده، سال وقوع حوادث تاریخی خاص، فرمولهایی برای حل مسائل فیزیک و ریاضی و مانند آن از جمله این اطلاعات هستند.
- در خلاصهنویسی برای کنکور خلاق باشید. خوب است داوطلبان در خلاصهنویسی برای کنکور اگر ارتباطی میان مطالب به ذهنشان میرسد، این ارتباطهای خلاقانه را در خلاصهنویسی خود منتقل کنند، مثلاً کدگذاری برای حفظ معانی مختلف یک واژه یا خدمات مختلف یک دوره تاریخی و مانند آن.
- خلاصه مطالب شما یادداشتهای طلایی شما هستند و بناست شما را از بازگشت دوباره به کتاب بینیاز کنند. این خلاصهها را بارها و بارها و در بازههای زمانی خاص مرور کنید تا در ذهنتان بمانند.
امیدوارم این مطلب به داوطلبان کنکور کمک کند خلاصهنویسی برای کنکور را جدی بگیرند و بهتر از قبل انجام دهند.