یکی از تلخترین تجربیاتی که ممکن است داوطلبان کنکور از سر بگذرانند، این است که سر جلسه کنکور حاضر شوند و در پاسخ به تستهای کنکور، اگرچه آن تستها و مباحث بسیار برایشان آشنا هستند، اما نتوانند پاسخ صحیح را به خاطر بیاورند. این اتفاق شبیه زمانی است که کسی شماره تلفن دوست صمیمیتان را از شما بخواهد که هر روز با او تماس میگیرید اما ناگهان هرچه فکر میکنید نتوانید شماره تلفن او را به یاد بیاورید. این اتفاق در حقیقت قفل شدن حافظه سر جلسه امتحان است. قفل شدن حافظه را بسیاری از دانشآموزان در پاسخ به سوالات معلم، یا سر جلسه امتحانات مدرسه نیز تجربه کردهاند. اما قفل شدن حافظه سر جلسه کنکور و آزمونهای مهمی چون تافل و آیلتس و مانند آن که داوطلب مدت زیادی برای آمادگی آنها تلاش کرده است، میتواند عواقب بدی داشته باشد.
به عنوان داوطلب کنکور باید بدانید این اتفاقی است که بسیاری از داوطلبان کنکور آن را در برخی سوالات تجربه میکنند زیرا اساساً در کنکور و آزمونهای دشواری برخی سوالات با این هدف طراحی میشوند که حافظه شما قفل کند و بدین شکل وقت خود را از دست بدهید و امکان تمیز نفرات برتر از دیگران بیشتر فراهم شود. قفل شدن حافظه سر جلسه آزمون اغلب در مواجهه با سوالاتی رخ میدهد که ظاهری بسیار ساده دارند اما داوطلب نمیتواند میان گزینهها یکی را قطعاً درست بداند یا روشی برای حل آن به ذهنش میرسد و در میانۀ راه متوجه میشود اشتباه رفته است و در نتیجه این سوال وقت زیادی از داوطلب کنکوری میگیرد و حتی اگر داوطلب کنکور موفق به پاسخ صحیح شود، وقت زیادی را بابت آن سوال از دست داده است. گاه داوطلب کنکوری در مواجهه با چنین سوالاتی علاوه بر وقت، اعتماد به نفس خود را نیز از دست میدهد. به همین دلیل است که همیشه گفته میشود موفقیت در کنکور تنها حاصل درس خواندن نیست، بلکه مستلزم توانایی مدیریت احساسات خود در لحظه، به ویژه مدیریت زمان، کنترل استرس و حفظ اعتماد به نفس است. به علاوه موفقیت در کنکور مستلزم تغییر شیوههای مطالعه و هدفمند کردن برنامهریزی و مطالعه با هدف یادگیری بهینه و انتقال حداکثر اطلاعات به حافظه بلندمدت است.
تنها راه فرار از این تلههای سوالات که سبب قفل شدن حافظه سر جلسه کنکور و کشتن زمان میشوند، مدیریت زمان است. به بیان بهتر، نگاه داوطلب کنکور در سر جلسه مدام باید روی ساعت باشد و در دور اول خواندن سوالات دفترچه خود را ملزم به زمانبندی بداند. بدین منظور خوب است داوطلبان کنکور رشتههای مختلف با راهنمایی مشاوره آنلاین کنکور خود، یک زمان حداکثری مکث روی سوال را برای دروس مختلف در ذهن خود تعریف کنند و سر جلسه کنکور اجازه ندهند وسوسۀ پاسخ به یک تست اضافه آنها را گمراه کند و وقتی را که میتوانند صرف پاسخ به تستهای ساده کنند، از دست بدهند. این نکته هم همواره باید در ذهن داوطلبان کنکور برجسته باشد که امتیاز پاسخ صحیح یک سوال دشوار و یک سوال آسان در کنکور سراسری کاملاً یکسان است و نباید طبق عادت کلاسهای درسی گمان کنند که حل سوال دشوارتر توانایی آنها را بیشتر و بهتر منعکس میکند. در هر صورت داوطلبان کنکور باید به دو اصل پایبند باشند: دستهبندی و علامتگذاری سوالات در دور اول خواندن دفترچه کنکور و ذخیره وقت برای دور دوم خواندن دفترچه کنکور. البته وسوسه نشدن خود نیازمند مهارت کنترل احساسات است که لازم است داوطلبان کنکور در فرآیند آمادگی برای کنکور سراسری و با کسب تجربه در آزمونهای آزمایشی آن را در خود تقویت کنند.
فارغ از سوالاتی که برای گمراه کردن داوطلبان کنکور طراحی میشوند، برخی داوطلبان کنکور سر جلسه احساس میکنند همه چیز را فراموش کردهاند و دچار قفل شدن حافظه شدهاند. عواملی که به قفل شدن حافظه سر جلسه امتحان میانجامند متعدد هستند و با توجه به این عوامل در ادامه به برخی راهکارها برای پیشگیری از قفل شدن حافظه سر جلسه کنکور اشاره میشود.
- استرس خود را مدیریت کنید. وقتی استرس افزایش پیدا میکند، مغز از اساس نمیتواند عملکردی عادی داشته باشد. پس حتماً با هر روش ممکن استرس خود را کاهش دهید تا بتوانید از همان میزان مطالعه و تلاشی که انجام دادهاید بهترین بهرهبرداری را در کنکور داشته باشید. برای آشنایی با روشهای کاهش استرس، مطلب استرس کنکور را مطالعه کنید.
- افزایش تمرکز را تمرین کنید. اگر داوطلب کنکوری به مرور که برای کنکور آماده میشود، روشهای افزایش تمرکز هنگام مطالعه را به کار بگیرد، آرام آرام تمرکز بالا در او نهادینه میشود و میتواند هنگام حضور در جلسه کنکور نیز با تمرکز بالا به پاسخگویی به سوالات دفترچه کنکور بپردازد.
- روش مطالعه برای کنکور را به درستی بیاموزید و به کار بگیرید. داوطلبان کنکور باید متوجه تفاوتهای اساسی کنکور و امتحانات مدرسه و همچنین تفاوت آمادگی و برنامهریزی برای کنکور در مقایسه با دیگر امتحانات باشند و در برنامهریزی و مطالعه برای کنکور این تفاوتها را اعمال کنند. از جمله این تفاوتها ضرورت مرور منظم مطالب کنکوری است زیرا بناست داوطلبان روی حجم بالایی از مطالب متنوع تسلط پیدا کنند و این کار تنها با انتقال گام به گام مطالب به حافظه بلندمدت شدنی است. برای آشنایی با چگونگی انتقال اطلاعات به حافظه بلند مدت به مطالب حفظ دروس کنکور و روش حفظ سریع درس مراجعه بفرمایید.
- تجربه کسب کنید. انجام هر کاری برای اولین بار میتواند به نوعی استرسزا باشد، به همین دلیل هرچه داوطلبان کنکور بیشتر تمرین تستزنی انجام داده باشند، استرس آنها سر جلسه کنکور کمتر است. پیشنهاد میشود داوطلبان کنکور با شرکت منظم در آزمونهای شبیهسازی کنکور، حضور در یک آزمون تستی جامع را بیازمایند تا علاوه بر تمام مزایای دیگر، بتوانند بر استرس خود برای حضور در جلسه واقعی کنکور غلبه کنند.
- در چند ماه آمادگی برای کنکور و همچنن یک هفته منتهی به کنکور، به تغذیه، ورزش و استراحت خود کاملاً توجه داشته باشید. کرختی، خوابآلودگی، خستگی ذهنی و نداشتن تغذیه مناسب از عواملی هستند که امکان قفل شدن حافظه سر جلسه کنکور را افزایش میدهند.
- از قفل شدن حافظه سر جلسه کنکور در زمان پاسخ به یک یا دو سوال نگران نشوید و بدانید این امری طبیعی است و برای بسیاری از داوطلبان کنکور رخ میدهد. کمی صبر کنید، آب بنوشید یا خوراکی میل کنید و با حفظ آرامش شاهد باشید که قفل حافظه آهسته آهسته باز میشود و گره ذهنی شما گشوده میگردد.
امیدوارم این مطلب به آشنایی داوطلبان کنکوری با علل فراموشی و همچنین قفل شدن حافظه سر جلسه کنکور کمک کند.