رشتۀ طراحی صحنه یکی از رشته‌های پرطرفدار هنر است و افرادی که به کار در حوزۀ تئاتر و سینما علاقمند باشند، اغلب این رشته را نیز انتخاب می‌کنند. طراح صحنه پس از مطالعۀ متن، فضای فیزیکی نمایش را با توجه به نور، گریم، لباس و غیره، با تمام جزئیات، طراحی می‌کند و همچنین نحوۀ قرارگیری دوربین و مانند آن را پیشبینی می‌کند، سپس با استفاده از نرم‌افزار یا با رسم روی کاغذ طرح پیشنهادی خود را با کارگردان به اشتراک می‌گذارد و پس از تبادل نظر و رسیدن به طرح نهایی، مشغول اجرا می‌شود و اقلام مورد نیاز را تهیه و صحنه را آماده می‌کند. طراحان صحنه همچنین برای طراحی صحنه کنسرت، برنامه‌های تلویزیونی، مسابقات، جشنواره‌ها و مانند آن نیز می‌توانند به کار گرفته شوند.
پس طراحان صحنه باید قدرت تخیل بالایی داشته باشند تا بتوانند ایده را از متن بیرون کشیده و به تصویر درآورند و مهم‌تر آنکه باید با انعطاف‌پذیری و برخورداری از مهارت گفتگوی سالم و هدفمند، بتوانند در همکاری با نویسنده و کارگردان، به تصوری مشترک دربارۀ متن برسند.
طراحان صحنه بسته به نوع پروژه ممکن است، تنها کار کنند، دستیار داشته باشند یا اساساً با چند طراح صحنۀ دیگر در کاری مشترک همکاری کنند. به علاوه در اجرای طرح، همیشه لازم است طراح صحنه به صورت پروژه‌ای با افرادی از اصناف مختلف، خیاط، بوتیکی، نجار، بنا، آهنگر و مانند آن همکاری داشته باشند. در نتیجه یک طراح صحنه باید توانایی لازم برای کار گروهی و همچنین مدیریت پروژه و سازماندهی را داشته باشند.
بازار کار طراحی صحنه بستگی مستقیم به بازار سینما و تئاتر دارد و متقاضیان ورود به این رشته با توجه به پیشبینی میزان رونق سینما و تئاتر در سال‌های آینده می‌توانند آیندۀ شغلی خود را حدس بزنند. نکتۀ دیگر دربارۀ رشتۀ طراحی صحنه این است که این رشته ذاتاً پروژه‌ای است و علاوه بر مهارت‌های حرفه‌ای، برخورداری از مهارت برقراری ارتباطات شغلی نقش مهمی در بالا بردن شانس طراح صحنه برای به دست آوردن فرصت‌های شغلی دارد. به دلیل پروژه‌ای بودن، درآمد طراحان صحنه نیز منظم نیست و همچنین بسته به نوع کار و درآمدزایی آن می‌تواند متغیر باشد. سابقۀ طراح صحنه و خوش‌نام بودن او نیز در میزان درآمدش تأثیر بسزایی دارد. در سال‌های اول فعالیت بیشتر طراحان صحنه باید به عنوان دستیار صحنه مشغول باشند و درآمد چندانی ندارند تا کم‌کم مهارت‌های حرفه‌ای خود را افزایش دهند و شناخته شوند و بتوانند به شکل مستقل پروژه بگیرند.
به طور کلی افرادی می‌توانند در رشتۀ طراحی صحنه موفق باشند که علاوه بر ویژگی‌های هنری، روحیۀ کاسبی و کار در بازار آزاد را داشته باشند و همچنین دستی در مهارت‌های فنی داشته باشند، به این معنا که بتوانند مسائل فنی مطرح شده در اجرای صحنه را درک کنند.
از نظر فرصت‌های شغلی خارج از ایران، کشورهایی که گردش مالی تئاتر و سینما در آنها بالا است، متقاضی طراح صحنه هستند، کشورهایی مانند آمریکا، انگلیس، نروژ، استرالیا، ایتالیا، ترکیه و هند از جمله مقصدهای مطلوب مهاجرت برای طراحان صحنه هستند. به طور کلی اگر دانشجویان طراحی صحنه بتوانند در کنار تحصیل مهارت‌های ارتباطی خود را تقویت کنند و به زبانی غیر از زبان مادری مسلط شوند، شانس خود را برای کار در سینما و تئاتری خارج از ایران بالا می‌برند و در نتیجه امکان کسب درآمد خود را افزایش می‌دهند.
برترین دانشگاه دنیا در رشتۀ طراح صحنه دانشگاه هنر لندن است.رشته طراحی صحنه در ایران تا سطح کارشناسی ارشد ارائه می‌شود و در بیشتر سالها تنها سه دانشگاه در این رشته پذیرش دارند. برای پذیرش در این رشته علاوه بر کنکور، لازم است داوطلبان در آزمون عملی نیز موفق عمل کنند.
دانشجویان رشته طراحی صحنه باید علاوه بر دروس عمومی مشترک میان تمامی رشته‌ها، دروس زیر را نیز در دانشگاه بگذرانند:
دروس پایه:
- آشنایی با تاریخ ادبیات کهن و معاصر ایران
- آشنایی با تاریخ ادبیات کهن و معاصر جهان
- اصول و مبانی ارتباطات
- جامعه شناسی عمومی
- شناخت عمومی
- شناخت موسیقی
- جامعه شناسی هنر
- فرهنگ و ادبیات عامه
- تمثیل شناسی
- فلسفه ی مقدماتی شرق
- روش تحقیق و تدوین پروژه
- فلسفه ی مقدماتی غرب
- بنیاد نمایش در غرب و شرق
- مبانی بازیگری
- مبانی کارگردانی
- مبانی طراحی صحنه
- مبانی ادبیات نمایشی
- مبانی نمایش عروسکی
- تاریخ نمایش در ایران
- تاریخ نمایش در جهان
- بررسی تطبیقی نظریه های نمایشی شرق و غرب
دروس تخصصی:
- اصول و مبانی هنرهای تجسمی
- اجرای نمایش های ایرانی و شناخت بافت های سنتی 1
- اجرای نمایش های ایرانی و شناخت بافت های سنتی 2
- ماسک و گریم
- طراحی و نقاشی 1
- طراحی و نقاشی 2
- حجم شناسی و حجم سازی
- تاریخ تحولات طراخی صحنه
- تکنیک صحنه 1
- تکنیک صحنه 2
- تاریخ مبلمان و لوازم صحنه
- استفاده از رایانه در طراحی صحنه
- کارگاه چوب و فلز
- سبک های طراحی صحنه
- نقاشی تئاتر
- تاریخ و طراحی لباس 1
- تاریخ و طراحی لباس 2
- طراحی صحنه و ماکت سازی 1
- طراحی صحنه و ماکت سازی 2
- طراحی صحنه نمایش عروسکی
- معماری داخلی 1
- معماری داخلی 2
- اسکیس و راندو
- آرایش صحنه
- دوخت لباس تئاتر
- نقد و تحلیل نمایش از منظر طراحی صحنه
- نورپردازی در تئاتر
- طراحی صحنه برای سینما و تلویزیون 1
- طراحی صحنه برای سینما و تلویزیون 2
- کارگاه پیشرفته ی طراحی صحنه و ماکت سازی 1
- کارگاه پیشرفته ی طراحی صحنه و ماکت سازی 2
- طراحی صحنه و ماکت سازی اپرا
- صدا در نمایش
- پروژه
امیدوارم مطالعۀ این مطلب کمک کند داوطلبان کنکور هنر دربارۀ رشته طراحی صحنه تصور روشن‌تری پیدا کنند.
