معرفی رشته سینما

معرفی رشته سینما

رشته سینما با هدف تربیت افرادی که بتوانند در حوزه‌های مختلف سینما فعالیت کنند و نیازهای جامعه را رفع کنند دانشجو می‌پذیرد. هنر سینما با هنرها و علوم مختلف دیگری ارتباط دارد از جمله عکاسی، نورپردازی، نقاشی، ادبیات، علوم انسانی، ارتباطات، مکانیک، الکترونیک، فیزیک صوت و مانند آن.

ویژگی‌های سینماگران موفق

برای موفقیت در رشته سینما علاوه بر علاقه وافر به سینما و فیلم، برخورداری از ذوق و خلاقیت هنری از موارد تعیین‌کننده هستند و در حقیقت استعداد فرد در این رشته را نشان می‌دهند. همچنین در رشته سینما آشنایی با تاریخ هنر و سینما، شناخت سبک‌های مختلف و ویژگی‌های متمایز سینماگران برجسته اهمیت بسیاری دارد و لازم است دانشجوی رشته سینما پرخوان باشد. به علاوه کسی که بخواهد در رشته سینما موفق باشد باید اهل خواندن ادبیات باشد، به ویژه در گرایش فیلم‌نامه‌نویسی. تسلط بر زبان و ادبیات فارسی و برخورداری از دایره واژگان غنی از الزامات موفقیت است. فارغ از موارد ذکر شده، دانشجوی رشته سینما باید از نظر روحی نیز مناسب فعالیت در حوزه سینما باشد، او باید قدرت بیان خوبی داشته باشد، از خلاقیت بالایی برخوردار باشد و همچنین قدرت برقراری ارتباطش خوب باشد و برای کار گروهی انعطاف‌پذیری کافی را داشته باشد.

پذیرش در رشته سینما

برخی دانش‌آموزان هنرستان از همان سال دهم رشته سینما را انتخاب می‌کنند و از همان زمان خود را برای ورود به رشته سینما در دانشگاه نیز آماده می‌کنند. اما این رشته در هنرستان‌ها به صورت خیلی محدود ارائه می‌شود و اغلب علاقمندان از طریق کنکور هنر وارد رشته سینما می‌شوند. البته رشته سینما علاوه بر کنکور، آزمون عملی نیز دارد. در بعضی سال‌ها برخی دانشگاه‌ها بدون کنکور نیز در رشته سینما دانشجو پذیرفته‌اند.

از آنجا که در کنکور 1402، زیرگروه‌ها حذف شده‌اند، ضریب دروس کنکور هنر برای پذیرش در رشته سینما مانند دیگر رشته‌هاست و داوطلب تنها یک نمرۀ کل برای پذیرش در تمامی رشته‌های هنر دارد. همچنین در کنکور هنر 1402 دروس عمومی حذف شده‌اند و داوطلبان کنکور تنها با پاسخ دادن به دروس تخصصی پذیرش می‌شوند. دروس عمومی از طریق اعمال سوابق تحصیلی داوطلبان کنکور در سال‌های منتهی به کنکور سنجیده می‌شوند. در نتیجه کافی است داوطلبان کنکور هنر 1402 که خواستار ورود به رشته سینما هستند، تنها روی سه درس تخصصی کنکور هنر تمرکز کنند. برای اطلاع از منابع کنکور هنر 1402 به دو مطلب لیست رشته‌های هنر و منابع کنکور هنر مراجعه بفرمایید.

رشته سینما در دانشگاه

رشته سینما در ایران تا سطح کارشناسی ارشد ارائه می‌شود و از همان دوره کارشناسی به چهار گرایش تدوین، فیلم‌نامه‌نویسی، کارگردانی و فیلم‌برداری تقسیم می‌شود.

• تدوین آخرین مرحلۀ تولید فیلم است و در حقیقت تدوین‌گر با تعیین ترتیب سکانس‌ها، ساختار نهایی فیلم را شکل می‌دهد و لازم است در انجام این کار با کارگردان و گاه فیلم‌نامه‌نویس هماهنگ باشد. همچنین تنظیم صدا و هماهنگ کردن آن با تصویر از جمله کارهای تدوین‌گر است.
• فیلمنامه‌نویسی اولین گام تولید یک فیلم است. تفاوت فیلمنامه و داستان در این است که در داستان خواننده آزاد است آن را به هر شکلی که می‌خواهد تصور کند ولی در فیلمنامه توصیفات جزئی دربارۀ صحنه‌ها، شخصیت‌ها، موسیقی، لوکیشن و مانند آن نیز ذکر می‌شود. البته گاهی فیلمنامه‌ها بازنویسی می‌شوند و ممکن است بخشی از کار یک فیلمنامه‌نویس بازنویسی فیلمنامه‌ای دیگر باشد. همچنین تبدیل برخی داستان‌ها یا نمایشنامه‌ها به فیلم‌نامه می‌تواند بخش دیگری از کار یک فیلم‌نامه‌نویس باشد. به علاوه، گاه دو فیلمنامه‌نویس در همکاری با هم کاری را پیش می‌برند و یکی طرح فیلم‌نامه را می‌دهد و دیگری مسئول نوشتن دیالوگ‌ها می‌شود. به هر ترتیب فیلم‌نامه‌نویسی خوب از ضروریات رشد سینما است.
• کارگردان در حقیقت مسئول اول ساخت فیلم است و فرآیند تولید یک فیلم از زمانی آغاز می‌شود که کارگردانی یک فیلم‌نامه را انتخاب می‌کند و در صدد آن برمی‌آید که آن را به تصویر در آورد و از همین رو همواره فیلم‌ها با نام کارگردان شناخته می‌شوند. کارگردان باید قدرت مدیریت بالایی داشته باشد و بتواند در شرایط مختلف کار کند و با مسائل و دشواری‌های پیش‌بینی‌ نشده در مسیر کار کنار بیاید، او مسئول ایجاد و حفظ فضایی آرام است تا سایر عوامل فیلم بتوانند کار خود را به خوبی پیش ببرند، همچنین با تسلطی که بر فیلم‌نامه دارد و هدفی که از ابتدا در ذهن خود ترسیم کرده، باید مراقب باشد در طول ساخت، فیلم از مسیر خود خارج نشود و چارچوب آن به هم نخورد. یک کارگردان موفق باید روحیه بسیار بالا برای کار گروهی داشته باشد و ارتباط خوبی با تمامی عوامل و گروه‌هایی داشته باشد که لازم است برای ساخت یک فیلم با هم همکاری کنند. کارگردان در حقیقت حلقه رابط این مجموعه است.

• فیلم‌بردار مسئول ثبت تصویری صحنه‌های فیلم است که بازیگران با راهنمایی و نظارت کارگردان آن را اجرا می‌کنند. در غالب پروژه‌های ساخت فیلم، یک مدیر فیلم‌برداری مسئول اصلی فیلم‌برداری است و فیلم‌بردار، مسئول دوربین و دستیاران فیلم‌بردار و غیره زیر نظر او با هم هماهنگ می‌شوند و کار می‌کنند.

در ادامه برای آشنایی بیشتر داوطلبان کنکور هنر، دروس رشته سینما در سطح کارشناسی معرفی می‌شوند:

دروس مشترک گرایش‌های مختلف

• فرهنگ عامه
• آشنایی با هنر در تاریخ
• آشنایی با ادبیات کهن ایران و جهان
• آشنایی با ادبیات معاصر ایران و جهان
• آشنایی با هنرهای تجسمی
• تاریخ فلسفه
• جامعه‌شناسی
• موسیقی
• اصول و مبانی ارتباطات
• طراحی مقدماتی
• تمثیل شناسی
• روانشناسی
• تاریخ اجتماعی ایران
• تاریخ اجتماعی جهان
• شناخت رنگ
• معماری
• ریتم‌ در هنرها
• تاریخ سینما
• عکاسی
• گزارش‌نویسی
• مبانی هنرهای نمایشی
• اصول فیلمنامه‌نویسی
• اصول فیلمبرداری
• مبانی تدوین
• اصول کارگردانی

دروس اصلی و تخصصی گرایش تدوین

• صدا
• لابراتوار فیلم
• آشنایی با نقاشی متحرک
• مستندسازی
• تولید برنامه‌های تلویزیونی
• آشنایی با سبک‌های سینمایی
• موسیقی فیلم
• تدوین
• موسیقی
• تئوری‌های تدوین
• ترکیب ‌بندی تصویر
• شناخت تحلیلی تدوین
• پروژه نهایی

دروس اصلی و تخصصی گرایش فیلمنامه‌نویسی

• آشنایی با متون نمایشی فیلم
• فیلم
• سبک‌های ادبی جهان
• شخصیت‌شناسی
• تاریخ ادبیات نمایشی
• داستان‌نویسی
• فیلمنامه نویسی
• آشنایی با شعر در ایران و جهان
• قصه در ادیان
• آشنایی با ادبیات کودکان
• نمایشنامه‌نویسی
• تحلیل فیلمنامه
• تصویرنامه نویسی
• پروژه نهایی

دروس اصلی وتخصصی گرایش کارگردانی

• صدا
• لابراتوار فیلم
• آشنایی با نقاشی متحرک
• آشنایی با متون نمایشی
• مستندسازی
• تحلیل فیلم
• تولید برنامه‌های تلویزیونی
• آشنایی‌ با سبک‌های سینمایی
• موسیقی فیلم
• جلوه‌های خاص
• اصول بازیگری
• کارگردانی
• شیوه‌های رهبری بازیگر
• مدیریت تولید
• پروژه نهایی

بازار کار رشته سینما

فارغ‌التحصیلان رشته سینما می‌توانند با عناوین مختلفی در سینما مشغول به کار شوند، کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس، فیلم‌بردار، تدوین‌گر، دستیار کارگردان، دستیار فیلم‌بردار، دستیار تدوین و نورپردازی، طراحی گریم و مانند آن و به صورت آزاد و کار پروژه‌ای فعالیت کنند. رونق بازار کار فارغ‌التحصیلان رشته سینما به وضعیت سینما و تعداد فیلم‌های ساخته شده و میزان فروش آن‌ها وابسته است. اما به طور کلی فارغ‌التحصیلان رشته سینما مانند بسیاری از دیگر هنرمندان در سال‌های اول فعالیت خود، درآمد بالایی کسب نمی‌کنند اما اگر بتوانند استعداد خود را به خوبی بروز دهند و مقبول جامعه هنری واقع شوند و اگر بتوانند ارتباطات حرفه‌ای خود را گسترده کنند، می‌توانند هم قیمت پروژه‌های خود را بالا ببرند و هم تعداد پیشنهادهای بالاتری دریافت کنند.

امیدوارم مطالعه این مطلب به آشنایی بهتر داوطلبان کنکور هنر با رشته سینما کمک کرده باشد.