چگونه فیزیک را برای کنکور بخوانیم؟
همانطور که می‌دانید آزمون کنکور ترکیبی از درس‌های مختلف است. چه شما به دروس اختصاصی کنکور علاقه داشته باشید و چه به دروس عمومی کنکور، درهرصورت برای اینکه رتبه خوبی کسب کنید خواه ناخواه باید تمام این درس‌ها را مطالعه کنید. طبیعتا در این بین دروس اختصاصی به دلیل ضریب بالاتر، نقش تاثیرگذارتری در موفقیت شما در برنامه کنکور دارند.
به همین خاطر معلم‌ها و مشاور تحصیلی به شما توصیه می‌کنند تا بیشتر زمان خود را برای یادگیری دروس اختصاصی کنکور صرف کرده و بعد از آن به سراغ خواندن دروس عمومی بروید.
حال از میان دروس اختصاصی، درس فیزیک جایگاه ویژه‌ای دارد. در علم فیزیک رفتار و اثر متقابل ماده و نیرو شرح داده شده و مفاهیم بنیادی پدیده های طبیعی تحت عنوان قوانین فیزیک مطرح می شوند.این قوانین به توسط علوم ریاضی فرمول بندی می شوند، به همین خاطر قوانین فیزیک و روابط ریاضی مكمل هم هستند. بنابراین طبیعتا شما برای حل مسائل فیزیک به دانش کافی در علم ریاضی هم احتیاج دارید.
نکته مهمی که در این میان وجود دارد این است که آیا شیوه خواندن درس فیزیک با سایر دروس اختصاصی کنکور تفاوتی دارد یا خیر. این مطلبی است که قرار است در این مقاله به آن بپردازیم، پس با ما همره باشید:
فیزیک را مفهومی بخوانید
حتما تا به حال بارها و بارها در طول سال‌های تحصیل این جمله را از معلم‌هایتان شنیده‌‌اید که بعضی از درس‌ها را باید مفهومی بخوانید. اما دلیل آن چیست؟
وقتی شما درسی را به صورت حفظی می‌خونید، شاید اگر سوالی از کتاب برایتان مطرح شود به راحتی بتوانید آن را حل کنید، اما به محض اینکه قسمتی از سوال تغییر کرده یا سوالاتی مطرح شوند که شما نمونه آن را تا به حال ندیده و حل نکرده‌اید، از پاسخ دادن به آن‌ها باز می‌مانید. اینجاست که برای شما مشخص می‌شود دروس اختصاصی را به هیچ عنوان نمی‌توان به شیوه حفظی مطالعه کرد.
موضوعی که باید به آن توجه کنید این است که مباحث فیزیک در بسیاری از قسمت‌ها به صورت دنباله دار به هم متصل هستند. بنابراین اگر فیزیک سال دوم و سوم دبیرستان را به خوبی مطالعه نکرده باشید، نمی‌توانید انتظار داشته باشید که فیزیک پیش دانشگاهی را به خوبی پشت سر بگذرانید. به خصوص وقتی موضوع تست زدن مطرح می‌شود، گاهی سوالات به صورت ترکیبی و از مجموع چند مبحث مهم در فیزیک طرح می‌شوند، بنابراین راه حل درست آن است که از ابتدا شروع به خواندن کرده و بعد از مطالعه کامل هر مبحث،به سراغ بخش بعدی بروید.
حالا نوبت آن است که بگوییم چطور باید درس‌هایتان را مفهومی بخوانید:
1. اول از همه کتاب‌های درسی فیزیک را کلمه به کلمه و بادقت بخوانید. می‌دانیم که این روزها انواع و اقسام کتاب‌های کمک آموزشی شما را احاطه کرده‌اند، اما هنوز هم کتاب درسی مدرسه اولین و بهترین منبع یادگیری شما به شمار می‌رود. پس در ابتدای کار هر مبحث را به طور کامل از روی کتابتان بخوانید و سعی کنید به آن مسلط شوید.
2. تمام مثال‌ها و تمرین‌های داخل کتاب را بدون نگاه کردن به جواب حل کنید. بعد از این کار، چه سوالی را درست جواب بدهید و چه غلط، حتما به روش حل آن نگاه کنید تا بهترین راه را برای رسیدن به جواب پیدا کنید.
3. فرمول‌ها را حفظ کنید و یاد بگیرید. حل کردن بسیاری از مسائل درس فیزیک بدون دانستن فرمول‌ها عملا غیرممکن است. حروف اختصاری کمیت‌های مختلف را یاد بگیرید و آن‌ها را بارها بنویسید و تکرار کنید تا کاملا ملکه ذهنتان شود. تعداد زیادی از فرمول‌های فیزیک به هم دیگر ربط دارند، بنابراین لزومی ندارد تک تک آن‌ها را به طور جداگانه حفظ کند. برای مثال وقتی فرمول محاسبه سرعت را یاد می‌گیرید، فرمول محاسبه شتاب را نیز در ذهنتان به آن وصل کنید تا یادگیری آن راحت‌تر باشد.
علاوه بر این سعی کنید فرمول‌ها را بفهمید و صرفا به حفظ کردن اکتفا نکنید.
تصور کنید اتفاقی افتاده و می‌خواهید آن را برای کسی تعریف کنید. اگر دلیل آن اتفاق را بدانید و بفهمید که برای چه رخ داده، به خاطر سپردن آن برایتان راحت تر خواهد بود. اما اگر تنها داستان آن اتفاق را حفظ کنید، احتمالا جزییات آن را فراموش خواهید کرد. درمورد فرمول‌ها هم همین راهکار را در پیش بگیرید تا در جلسه کنکور، بهتر و راحت‌تر فرمول‌ها را به خاطر بیاورید.
4. حالا نوبت آن است که شروع به تست زدن کنید. در مرحله اول نیازی نیست که زمان خاصی برای تست‌ها در نظر بگیرید. فرض کنید برای هر تست زمان کافی را دارید، به همین خاطر کاملا به سوال فکر کنید و نهایت تلاشتان را بکنید که به جوابی که داخل گزینه‌هاست دست پیدا کنید. سپس به سراغ پاسخ نامه بروید و چه سوال‌هایی که درست جواب دادید و چه باقی سوالات را بررسی کنید. دیدن جواب‌ها از این نظر اهمیت دارد که ممکن است در پاسخ نامه راه حل ساده‌تر و اصطلاحا تستی‌تری به شما ارائه شود که مدت زمان پاسخگویی شما در جلسه کنکور را کاهش می‌دهد.
5. حالا نوبت خلاصه نویسی است. پاسخ نامه را به دقت بخوانید و هر نکته و راه‌حل مهم و کاربردی که در آنبود را یادداشت کنید. اگر همچنان فرمولی می‌بینید که موفق به حفظ کردن آن نشدید، آن را هم به خلاصه نویسی‌هایتان اضافه کنید. این کار شاید در ابتدا به نظرتان وقت گیر باشد، اما در روزهای پایانی و زمان جمع بندی مطالب، به مهم‌ترین بخش از کار شما تبدیل می‌شود. در روزهای پایانی برنامه کنکور دیگر شما فرصتی برای مرور تک تک تست‌هایی که در آن‌ها کمی ایراد داشتید یا مطالعه تک تک فرمول‌ها ندارید. اینجاست که این خلاصه‌ها به کارتان می‌آیند و با اطمینان خاطر می‌توانید به آن‌ها تکیه کنید.
البته فراموش نکنید که این خلاصه نویسی‌ها را کاملا مرتب و بخش به بخش انجام بدهید تا در صورت نیاز داشتن به مطالب مهم در یک مبحث خاص، وقتتان برای گشتن بین همه خلاصه‌هایتان تلف نشود.
6. مرحله آخر تست زدن با زمان واقعی کنکور است. وقتی احساس کردید دیگر به تمام مطالب مسلط شده‌اید نوبت به آن می‌رسد که یک تست کنکور فیزیک را به طور کامل و در زمان مقرر بزنید. روش تصحیح این تست‌ها نیز باید مطابق قبل باشد، زیا در هرصورت شما همچنان با مطالعه جواب‌ها، فرایند یادگیری خود را تکمیل می‌کنید.
نکته‌ای که باید به آن توجه کنید این است که همیشه بعد از تست زدن، یک علامت خاص را برای سوال‌هایی که به آن‌ها پاسخ ندادیو یک علامت دیگر را نیز به سوالاتی که اشتباه جواب دادید اختصاص بدهید. با این کار وقتی دوباره می‌خوایهد این تست‌ها را مرور کنید، می‌دانید باید به سراغ کدام‌ها رفته و سوالاتی که درست جواب دادید را رد کنید.
فراموش نکنید برای موفقیت در تست‌های فیزیک کنکور، سرعت عمل، دقت و یادگیری مفهومی سه اصل اساسی هستند که با رعایت این نکات به آن‌ها خواهید رسید.
