افزایش تمرکز، از مهمترین عوامل کمککننده برای بهبود کیفیت مطالعه و یادگیری است. یک روز کاملا عادی را تصور کنید که یک کاغذ و خودکار برداشتهاید و برای کل روزتان برنامه ریزی کردهاید. صبح قرار است دو تا از دروس اختصاصی کنکور را بخوانید و بعد از کمی استراحت کنید. سپس سراغ یک درس عمومی و بعد هم تست زدن بروید. اما آیا وقتی به پایان روز میرسید، به همه برنامههایتان عمل کردهاید؟ شاید فکر کنید این موضوع اتفاقی است. دوباره برای فردا برنامه ریزی کنید. اما اگر فردا هم دوباره همان آش و همان کاسه بود باید چه کار کنید؟
یکی از مهمترین عواملی که باعث میشود شما از برنامه ریزی درسیتان عقب بیافتید و دو ساعت وقتی که برای یادگیری یک مبحث فیزیک گذاشتهاید تبدیل شود به سه ساعت، چیزی نیست جز حواس پرتی! همان لحظاتی که ناگهان ذهنتان درگیر یک خاطره جالب از مدرسه میشود، همان چند دقیقهای که ناگهان تصمیم میگیرید وسط درس خواندن کشوی میزتان را مرتب کنید. یا اصلا همان دقایقی که به رویا فرو میروید و به تفریحات بعد کنکورتان فکر میکنید. بله، همه اینها نوعی حواس پرتی هستند که مانع درس خواندن شما شده و تمرکزتان را از بین میبرند.
عوامل حواسپرتی
جالب است بدانید که تا سال ۱۹۸۷ میلادی، بسیاری از محققان فکر میکردند فقط عوامل بیرونی روی حواس پرتی تاثیر گذار هستند. مثلا اگه صدای موسیقی از بیرون اتاق به گوش نرسد؛ یا مثلا بوی غذایی در اتاق نپیچد کافیست تا دانش آموزان روی درسشان تمرکز کنند. اما در این سال، عامل مهم دیگری هم برای حواس پرتی کشف شد: مغز انسان!
لابد با خودتان فکر میکنید این یک مورد را دیگر نمیتوان کاری کرد. اما ما به شما میگوییم که اشتباه میکنید. هیچ وقت به این موضوع فکر نکنید که لابد خوب تمرکز کردن یک مساله ذاتی است. اگر دوستتان بهتر از شما در درسهایش تمرکز میکند، پس حتما او با این قدرت خارقالعاده متولد شده است! جالب است بدانید که مهارت تمرکز کردن و جلوگیری از حواس پرتی یک امر اکتسابی است. درواقع شما به چند راهکار و تکنیک احتیاج دارید تا خودتان هم تبدیل به کسی شوید که هیچ چیز نمیتواند تمرکزتان را بر هم بزند.
پس با ما باشید تا با این تکنیکها آشنا شوید:
جلوگیری از انجام کارهای تکراری و خسته کننده برای افزایش تمرکز
وقتی کاری را انجام میدهید که به شدت به نظرتان کسل کننده و تکراری است، مغزتان ناخودآگاه به دنبال راههای جدیدی برای سرگرم شدن میگردد. به همین خاطر هم به راحتی هر لحظه حواستان پرت میشود.
احتمالا الان با خودتان میگویید چطور میتوانم درس بخوانم که برایم خسته کننده نباشد! راهکار ما برای شما این است که دائما به دنبال یادداشت برداری از مطالب درسیتان باشید. از استیک نتهای رنگی و فانتزی استفاده کنید و یادداشتهایتان را روی میز یا کتاب بچسبانید. هر چند دقیقه یک بار مطالبی که یاد گرفتید را با صدای بلند برای خودتان بخوانید. با این کارها سعی کنید فضای غیریکنواختی را در حین درس خواندن به وجود بیاورید تا حواس پرتیتان را کنترل کنید.
موکول کردن افکار متفرقه به بعد از درس خواندن
اگر دائما در حین درس خواندن فکرهای مختلف به ذهنتان هجوم میآورند، بهتر است به جای مقابله با این افکار، راهی برای کنار آمدن با آنها پیدا کنید. همیشه یک ورق کاغذ مخصوص افکار کنارتان باشد و به محض اینکه در حین مطالعه یا زدن تست کنکور عوامل حواس پرتی به سراغتان آمدند، آنها را در این کاغذ یادداشت کنید. به خودتان قول بدهید که بعد از مطالعه این درس و در زمان استراحت به آنها خواهید پرداخت.
مثلا اگر احساس کردید غرق رویاهایی درمورد بیرون رفتن با دوستانتان و تفریحات بعد از کنکور شدید، به جای اینکه این رویا را به طور کامل پاک کنید، آن را یادداشت کنید تا در فرصت مناسب به آن فکر کنید و از این رویای شیرین لذت ببرید!
مطالعه دروس در بازههای زمانی کوتاه چهت افزایش تمرکز
اگر احساس میکنید هنوز در برنامه ریزی درسیتان ضعف دارید، حتما با یک مشاور تحصیلی صحبت کنید. او میتواند براساس روحیات و دانشی که نسبت به دروس کنکور دارید، برنامه ریزی مناسبی را برایتان انجام بدهند.
پیدا کردن یک دوست و همراه برای درس خواندن
رقابت کردن همیشه انگیزه مضاعفی به انسانها میدهد تا با تمام توان خود تلاش کنند. البته منظورمان رقابت سالم است، نه رقابتی که برعکس باعث ناراحتی و درجا زدن شما شود.
بهتر است با یک دوست یا همکلاسی صحبت کرده و هر روز یا هر هفته میزان مطالعه و یادگیری خود را برای هم شرح بدهید. پیشرفتتان در دروس اختصاصی و دروس عمومی کنکور را با هم درمیان گذاشته و همدیگر را برای بیشتر درس خواندن تشویق کنید. وقتی قرار است میزان درس خواندنتان را با شخص دیگری به اشتراک بگذارید، طبیعتا این قدرت را پیدا میکنید تا عوامل حواس پرتی را کنترل کرده و به برنامه ریزی روزانهتان مقید باشید.
مطالعه این مقاله پیشنهاد میشود:
ممانعت از درس خواندن با احساس گرسنگی و افزایش تمرکز
یکی از عوامل حواس پرتی، پایین آمدن سطح انرژی شماست که ممکن است ناشی از گرسنگی باشد. وقتی به خودتان گرسنگی میدهید، مغز نمیتواند سوخت مورد نیازش را تامین کرده و در نتیجه شما زودتر از همیشه احساس خستگی و کسالت میکنید. اینجاست که بلافاصله ذهنتان از درس خارج شده و سراغ فکر و خیال کردن میروید.
پیشنهاد میکنیم به هیچ عنوان خوردن صبحانه را فراموش نکنید. چون انرژی کافی برای درس خواندن و یادگیری مداوم را در اختیارتان قرار میدهد. علاوه بر این سعی کنید همیشه مقداری میان وعده مقوی و کم کالری در کنارتان باشد؛ تا به محض اینکه احساس ضعف کردید، از آنها استفاده کنید.
با انجام دادن این تکنیکها قطعا بخش زیادی از حواس پرتی شما در حین درس خواندن از بین میرود. اما فراموش نکنید که انجام این راهکارها باید به صورت مداوم باشد؛ تا کم کم ذهنتان به تمرکز کردن عادت کنید. در مطالب بعدی تکنیکهای دیگری نیز برای جلوگیری از حواس پرتی به شما ارائه میدهیم.