رشته شیمی کاربردی، از جمله رشته‌های علوم پایه است. به راستی که شیمی چیست و مطالعه آن چه اهمیتی برای ما دارد؟ پاسخ این پرسش در اطراف ماست. جانداران زنده از مواد شیمیایی تشکیل شده اند. پروتئین‌هایی که پوست، مو و ماهیچه‌های شما را تشکیل داده اند ؛ مولکول دی ان ای، غذایی که می‌خورید، لباسی که می‌پوشید، داروهایی که مصرف می‌کنید و… همگی از مواد شیمیایی تشکیل شده اند.
هر کسی که بخواهد درباره زندگی موجودات کره خاکی و هرآن چیزی که در این جهان قرار دارد، کاوش کند، باید از یک دانش پایه در زمینه شیمی برخوردار باشد. در واقع مرگ و زندگی تک تک ما به علم شیمی گره خورده است. این علم نیز دست در دست سایر دانش‌ها به بشر امکان پیشرفت در تمام زمینه‌ها را داده است، پیشرفتی که شاید در ذهن انسان ۱۰۰ سال پیش گذر هم نمی‌کرد! ولی به هر حال، علوم زایاست، و این زایش به درک عناصر و مفاهیم دیگر منجر شده است.
کلیات رشته شیمی کاربردی
رشته شیمی کاربردی علمی است که به بیان و تبیین همین مفاهیم می‌پردازد و ذهن بشر امروز را وادار به جست و جو در تمام زمینه‌های مرتبط با علم شیمی کرده است. دانش آموزانی که به رشته شیمی عشق می‌ورزند به راحتی می‌توانند در این رشته پیشرفت کنند. ممکن است محصلین گرامی از رشته شیمی کاربردی اطلاعات دقیقی نداشته باشند به همین علت قصد داریم تا در این مقاله به بررسی این رشته بپردازیم.
با ما همراه باشید.
گزینش رشته شیمی کاربردی به چه صورت است؟
رشته شیمی کاربردی در مقطع کارشناسی، جزء رشته‌های زیر گروه دو می‌باشد و گزینش آن در کنکور سراسری به صورت ناحیه ای می‌باشد. گزینش ناحیه‌ای به این صورت است که از کنار هم قرار گرفتن چند استان در کنار هم ، یک ناحیه بومی ایجاد می‌شود. از آنجایی که این رشته در زیر گروه دو تجربی قرار دارد، درصد بالای زمین شناسی در رتبه زیر گروه شما تاثیر به سزایی خواهد داشت. همچنین ضریب شیمی در این زیر گروه ۴ می‌باشد و یادگیری این درس هم در کنکور شما و هم در آینده دانشگاهی شما برای ادامه تحصیل این رشته تاثیر زیادی خواهد داشت؛ چون که قبولی در درس‌های شیمی آلی، شیمی تجزیه، شیمی معدنی و… کار آسانی نیست!
در رشته شیمی کاربردی چه وظایفی داریم؟
از مهم‌ترین و عمده‌ترین محل کار این عزیزان می‌توان به آزمایشگاه‌ها اشاره کرد. در واقع شما به عنوان تکنسین آزمایشگاه مشغول به کار می‌شوید و وظایفی همچون موارد زیر را به عهده خواهید داشت:
- تهیه انواعی از محلول‌ها و شناساگرهای مورد نیاز
- انجام آزمایش‌های مجاز طبق دستور کار
- اطمینان از کافی و خالص بودن مواد شیمیایی موجود در آزمایشگاه و اطلاع به مسئولین
- ارائه اطلاعات لازم و کافی به دانشجویان و مسئولین فنی
- نگهداری و بررسی عملکرد دستگاه‌های موجود در آزمایشگاه
- داشتن نظم و انضباط کاری
- ارائه گزارشکار مرتبط با آزمایشات مختلف
- حفظ و حراست از وسایل آزمایشگاهی
- ارائه آموزش‌های مختلف در ارتباط با خطرات احتمالی حین انجام آزمایش و…
دروس رشته شیمی کاربردی
طول تحصیل این رشته در مقطع کارشناسی تقریبا ۴ سال است که تقسیم بندی واحدهای این رشته به صورت زیر می‌باشد:
تقریبا واحدهای عمومی در همه رشته‌ها مشترک هستند. مسئله‌ای که در رشته شیمی کاربردی بسیار قابل توجه است، تعداد و تنوع آزمایشگاه‌ها است. انواع آزمایشگاه شیمی آلی، صنعتی، تجزیه، معدنی و… باعث تمایز این رشته با سایر رشته‌ها شده است. تعدادی از مهم ترین واحدهای تخصصی رشته شیمی کاربردی به شرح زیر می‌باشد:
همانطور که بیان شد و مشاهده می‌کنید، بیش از ۹۰ درصد دروس این رشته به شیمی باز می‌گردد. در واقع علم شیمی، دانشی تجربی است و همانند ریاضی در برخی از مسائل از شیوه‌ای از پیش تعیین شده پیروی نمی‌کند. دانشجویان این رشته همواره ممکن است با انواعی از سوالات جدید رو به رو شوند و موفقیت در این رشته تنها برای کسی میسر می‌شوند که با عشق و دیدگاهی باز وارد آن شوند. چه بسیار از دانش آموزان المپیادی که به جای تحصیل در رشته‌های تاپ، اقدام به انتخاب رشته شیمی کرده اند و در این راه خوش می‌درخشند!
شما مهندس شیمی یا دکتر داروساز نیستید!
رشته مهندسی شیمی با رشته شیمی کاربردی زمین تا آسمان فرق دارد! از جمله مهم ترین تفاوت‌ها می‌توان به دو مورد زیر اشاره کرد:
- رشته مهندسی شیمی، اکثرا با محاسبات ریاضی پیچیده در ارتباط است.
- رشته مهندسی شیمی از شاخه مهندسی و رشته شیمی کاربردی از شاخه علوم پایه نشات می‌گیرد.
- مهندس شیمی توانایی طراحی و اجرای سیستم را دارند، کاری که معمولا در رشته شیمی کاربردی امکان پذیر نیست.
جدا از این مسائل، بسیاری از دانش آموزان به عشق داروسازی و تاسیس داروخانه، وارد این رشته می‌شوند. اما بهتر است بدانید که تنها دکتر داروساز که امتیاز لازم را دارا باشد، حق تاسیس داروخانه دارد. در واقع تنها گرایش نزدیک به رشته داروسازی، شیمی دارویی می‌باشد ولی به هر حال شما داروساز نخواهید بود!
ادامه تحصیل در شیمی کاربردی
رشته شیمی کاربردی در ایران در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری ارائه می‌شود. دانشجویان عزیز پس از فارغ التحصیلی و دریافت مدرک کارشناسی می‌توانند در رشته‌های شیمی آلی، شیمی معدنی، شیمی تجزیه، فیتوشیمی، نانوشیمی، آموزش شیمی، شیمی پلیمر، شیمی دریا، پیشرانه‌ها و شیمی فیزیک اقدام به تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد نمایند.
همچنین دانشجویان با مدرک کارشناسی شیمی کاربردی مجاز به شرکت در آزمون ارشد وزارت بهداشت در سه رشته شیمی دارویی، سم شناسی پزشکی و بیوشیمی بالینی می‌باشند. از گرایش‌های مقطع دکتری می‌توان به شیمی فیزیک، شیمی آلی، شیمی تجزیه، شیمی معدنی، شیمی کاربردی، نانوشیمی، فیتوشیمی و رشته های علوم پزشکی بیان شده اشاره کرد.
مطالعه این مقاله پیشنهاد می‌شود:
محل کار و درآمد شیمی کاربردی
اکثر دانشجویان رشته‌های علوم پایه معتقد هستند که به آن‌ها اهمیت داده نشده و به سختی می‌توانند کار مناسب پیدا کنند. این مسئله کم و بیش صحیح بوده و اوضاع رشته‌های علوم پایه در ایران چندان مساعد نیست. شاید درآمد یک تکنسین آزمایشگاه به ۵ میلیون تومان هم نرسد! اما بسیاری از دانشمندان از همین زمینه علوم پایه رشد کرده اند!
دقت داشته باشید که اگر دانش و مهارت کافی در هر زمینه ای داشته باشید به راحتی می‌توانید شغل مد نظر خود را پیدا کنید. همچنین این عزیزان می‌توانند در اماکن مختلفی مانند آموزش و پرورش( دبیری شیمی)، آزمایشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتی، کارخانه‌ها، دانشگاه‌ها، در صورت داشتن مدرک دکتری در هیئت علمی دانشگاه‌ها، مشاور شرکت‌های مواد غذایی و شیمیایی و… مشغول به کار شوند.
روحیات متناسب با رشته شیمی کاربردی
در این رشته معمولا شما بیشتر زمان خود را در آزمایشگاه سپری می‌کنید و با انواعی از مواد شیمیایی در ارتباط هستید. پس طبیعتا با افراد زیادی در تماس نیستید. شیمی دانشی است که با خلاقیت آمیخته شده است؛ پس هرچه قدر خلاقیت، نبوغ و مهارت بیشتری داشته باشید، مسیرهای پیشرفت برای شما نمایان خواهد شد. تسلط به زبان انگلیسی بسیار مهم است؛ زیرا کتب مرجع به زبان اصلی هستند. کار با مواد شیمیایی خطرات خود را دارد از این رو باید همواره نکات ایمنی را به درستی رعایت کنید.
قبولی شیمی کاربردی در کنکور ۹۹
