کنکور مرحله‌ای اساسی در زندگی تمام دانش‌آموزانی است که قصد دارند تحصیلات خود را در دانشگاه ادامه دهند و موفقیت در کنکور برای والدین و دانش‌آموزان اهمیت بسیاری دارد زیرا این افراد آیندۀ شغلی، مالی و اجتماعی را در گروی موفقیت در کنکور می‌دانند یا دست کم کنکور و ورود به دانشگاه را یکی از مهم‌ترین مسیرها برای نیل به موفقیت حرفه‌ای تلقی می‌کنند.
برخی افراد از سالها قبل برای کنکور برنامه‌ریزی می‌کنند و برخی در همان سال آخر به فکر آمادگی کنکور می‌افتند، عده‌ای هم هستند که یک ماه مانده به کنکور یا حتی چند روز مانده به کنکور به تکاپو می‌افتند. به هر ترتیب، آنچه از نتایج کنکورهای گذشته برمی‌آید، این است که موفقیت و کسب رتبه کنکور بالا چیزی نیست که بدون برنامه بتوان به آن دست یافت.
چرا کنکور سخت است؟
کنکور آزمونی جامع است و منابع کنکور تعداد زیادی از کتاب‌ها و مباحثی است که در کلاس‌های درس مدرسه به دانش‌آموز تدریس شده‌اند. گسترده بودن منابع آزمون یکی از مهم‌ترین عوامل سختی کنکور است. دانش‌آموز تا پیش از آن عادت داشته هر بار یک کتاب را مطالعه کند و سر جلسۀ امتحان حاضر شود. حالا برای آمادگی کنکور باید برای هر درس چند کتاب را مطالعه کند و در یک روز سر جلسۀ کنکور حاضر شود و تمام دانسته‌های خود از مجموع دروسش را بازیابی کند.
یکی دیگر از عوامل سختی کنکور، تستی بودن سوالات است. در غالب مدارس و کلاس‌های درس، آزمون تشریحی رواج بیشتری دارد و فعالیت‌های کلاسی نیز بخشی از نمرۀ نهایی دانش‌آموز را تشکیل می‌دهند. این روش ارزیابی از آن رو که مستمر است سبب می‌شود که تأثیر وضعیت جسمی و روحی دانش‌آموز و مکان و زمان آزمون روی نتیجۀ نهایی کمتر شود و در مجموع عدالت بهتر برقرار شود. به‌علاوه در این شیوۀ ارزیابی، به سبب تشریحی بودن سوالات، امکان کج‌فهمی زبانی و برداشت نادرست از سوال کاهش می‌یابد و همچنین فارغ از نتیجۀ نهایی به مسیر و فرآیند رسیدن به پاسخ نیز اهمیت داده می‌شود.
اما کنکور، آزمونی است که برگزاری آن تنها چند ساعت طول می‌کشد و در این زمان محدود امکان اثرگذاری عوامل بیرونی‌ای چون شرایط جسمی و روحی دانش‌آموز و مکان و زمان آزمون، بر نتیجۀ کنکور افزایش می‌یابد. به‌علاوه، سوالات کنکور تستی هستند و تنها و تنها نتیجۀ نهایی است که اهمیت دارد و برای فرآیند طی شده امتیازی در نظر گرفته نمی‌شود. در این میان، آنچه کار را سخت‌تر می‌کند نمرۀ منفی کنکور است، اینکه به‌ازای هر سه پاسخ غلط یک پاسخ صحیح داوطلب کنکور حذف می‌شود. همۀ این عوامل سبب شده‌اند کنکور به معنای واقعی آزمونی سخت و عبور از سد کنکور موفقیتی بزرگ برای افراد تلقی شود.
چرا کنکور آسان است؟
از وجهی دیگر کنکور آسان است: کنکور را می‌توان پیشبینی کرد. سال‌هاست که کنکور برگزار می‌شود و تمام دانشجویانی که این سالها وارد دانشگاه شده‌اند کنکور را تجربه کرده‌اند و بسیاری از آنها تجربیات خود را در قالب‌های مختلف با داوطلبان کنکور به اشتراک گذاشته‌اند. حتی افرادی که در کنکور موفق نبوده‌اند نیز تجربیاتی دارند که می‌تواند برای داوطلبان کنکور قابل استفاده باشد.
علاوه بر اشتراک تجربیات حسی و ملموس داوطلبان قدیمی، عامل دیگر آسانی کنکور این است که بخش اعظمی از منابع کنکور ثابت مانده‌اند و در مجموع دفترچه‌های کنکور سال‌های مختلف از نظر ترتیب مواد آزمون و تعداد سوالات و حتی فونت تایپ و غیره شبیه هم هستند.
اما مهم‌ترین علت آسانی کنکور سوالات تکرارشوندۀ کنکور است. ارزیابی سوالات کنکور سال‌های مختلف در تمامی رشته‌ها نشان می‌دهد، همواره بخشی از سوالات کنکور سال‌های قبل عیناً یا با کمی تغییر در کنکور جدید گنجانده می‌شوند. این امر سبب شده است که داوطلبان مصمم بخشی از وقت خود را به مطالعۀ کنکورهای پیشین اختصاص دهند.
چرا کلاس کنکور؟
پس می‌توان گفت یکی از مهم‌ترین عوامل تمایز داوطلبان موفق کنکور از دیگران، آشنایی آنها با کنکور و سوالات آن و تمرین تست زدن است. تمامی داوطلبان به راحتی می‌توانند با یک جستجوی ساده دفترچه کنکور سال‌های قبل را در دست داشته باشند. اما همواره دیده‌ایم و شنیده‌ایم که دانش‌آموزانی در سال آخر تحصیل خود روزانه ساعات زیادی را به مطالعه کتب درسی اختصاص داده‌اند و حتی دفترچه کنکور سال‌های قبل را هم مطالعه کرده‌اند اما به نتیجه مطلوب نرسیده‌اند. چرا این اتفاق می‌افتد؟
مسئلۀ مهم در این میان آن است که دفترچه کنکور سال‌های قبل داده‌ای خام است و استفاده موثر از آن نیازمند تحلیل و تسلط به موضوع است. به علاوه منابع درسی نیز برای شرکت در یک آزمون تستی مانند کنکور باید به شکلی دیگر مطالعه و استفاده شوند. این دو توانایی (استفاده حداکثری از تجربیات گذشته کنکور و مطالعۀ هدف‌مند منابع درسی مناسب با ساختار کنکور) برای موفقیت در کنکور حیاتی هستند و بدون برخورداری از آنها موفقیت در کنکور امری نزدیک به محال است.
از سالها پیش که کنکور برقرار بوده، اساتید کنکور وقت زیادی را صرف کرده‌اند تا کنکور را از آزمونی مبهم و ترسناک به آزمونی آشنا و قابل مدیریت تبدیل کنند. اساتید کنکور سوالات کنکور را بر منابع درسی تطبیق داده‌اند، بخش‌های مختلف منابع درسی را براساس سوالات و گرایش طراحان سوال کنکور نشانه‌گذاری کرده‌اند، کتاب‌هایی را مبتنی بر اهمیت کنکوری منابع درسی تدوین کرده‌اند، بهترین شیوه‌های تدریس متناسب با ساختار کنکور را تعیین کرده‌اند و سالیانی از عمر تدریس خود را وقف آموختن این دستاوردها به دانش‌آموزان کنکوری و پروراندن و تمرین دادن آنها برای شرکت در کنکور کرده‌اند. در این سالها اساتید کنکور کوشیده‌اند داوطلبان کنکور با برنامه‌ریزی دقیق بتوانند حداکثر استفاده را از زمان و انرژی محدود خود بکنند و بهترین نتایج را به دست آورند. از همین روست که بسیاری از دانشجویان و فارغ‌التحصیلان برتر دانشگاه‌ها همواره خود را وام‌دار اساتید کنکوری می‌دانند که با پشتیبانی‌های خود آنها را در این مسیر به جلو راندند.
نمی‌توان گفت نرفتن به کلاس کنکور مساوی با عدم موفقیت در کنکور است اما قطعاً رفتن به کلاس کنکور این مسیر را برای داوطلبان کوشا و مصمم هموار می‌کند و کمک می‌کند دانش‌آموزان بااستعداد به آیندۀ تحصیلی و حرفه‌ای‌ای که شایستۀ آن هستند دست یابند. به امید آنکه هیچ داوطلبی به خاطر محرومیت از کلاس کنکور و در نتیجه نشناختن کنکور از آنچه در شأن اوست محروم نشود.
