خلاصه نویسی کنکور شامل چکیده مطالب است. مرور درسهایی که از قبل خواندهاید راه موثری برای یادآوری سریع دروس و به خاطر سپردن آنهاست. وقتی درمورد یک یا چند فصل از یک کتاب درسی صحبت میکنیم، مرور آن کار دشواری نخواهد بود. به خصوص اگر زمان کافی هم داشته باشید.
همانطور که حتما در طول دوران امتحانات در مدرسه، بارها و بارها این موضوع را تجربه کردهاید. وقتی وارد برنامه کنکور میشوید، تعداد دروس و کتابها آنقدر زیاد است که به راحتیها نمیتوانید یک دور همه آنها را مرور کنید.
شاید ابتدا با خودتان بگویید کم کم وقتی هر درسی را تمام کردید، مرور کردن آن را هم در برنامهتان قرار میدهید. اما مطمئن باشید شما در ماههای آخر، کارهای بسیار مهمتری دارید. شما به هیچ وجه فرصت نمیکنید این حجم از دروس را دوباره مرور کنید. پس چاره کار چیست؟ یک روش موثر برای یادگیری بیشتر و بهتر مطالب، خلاصهنویسی است.
باید به شما بگوییم که این کار از آن چیزی که فکرش را هم بکنید راحتتر است؛ چون قرار نیست همه مطالب و مباحث را در نوشته خلاصه ذکر کنید.
از وسایل مناسب برای خلاصه نویسی استفاده کنید
شما میتوانید به دلخواه خودتان از دفترهای کلاسوری مختلف یا حتی کاغذ آچهار برای خلاصه نویسی استفاده کنید. پیشنهاد ما این است که از دفترهای معمولی استفاده نکنید. زیرا گاهی دلتان میخواهید مطلب جدیدی به خلاصه نویسی یک درس خاص اضافه کنید؛ اما صفحات دفتر به شما این اجازه را نمیدهند.
خودکارهایی با رنگهای مختلف کنار دستتان داشته باشید و کاملا تمیز و مرتب همه مطالب را به صورت خلاصه کنار هم بنویسید.
درس را کامل بخوانید تا خلاصه نویسی را شروع کنید
اشتباهی که برخی از دانش آموزان مرتکب میشوند این است که همزمان با خواندن مطالب درسی شروع به خلاصه نویسی میکنند. وقتی این روش را در پیش بگیرید، به احتمال زیاد خلاصه نویسی کنکور شما دقیق نخواهد بود. زیرا وقتی یک دور آن مبحث را به طور کامل نخوانده و نکات و قسمتهای مهم آن را نبینید، نمیتوانید تشخیص بدهید که چه مطالبی باید در خلاصه نویسیهایتان قرار بگیرند.
بنابراین وقتی یک فصل یا مبحث را به پایان رساندید، حالا مطالب مهم، نکاتی که احساس میکنید به راحتی فراموش خواهند شد. همین طور فرمولها و نمودارهای مهم را یادداشت کنید.
خلاصه نویسی را مطابق با سلیقه خودتان انجام بدهید.
به یاد داشته باشید که این خلاصه نویسیها فقط و فقط برای خودتان است؛ پس آن را طوری بنویسید که بتوانید به خوبی با نوشتههایتان ارتباط برقرار کرده و پس از خواندن چند خط، سردرگم نشوید.
اگر احساس میکنید خط کشی و استفاده از رنگهای مختلف به شما کمک میکند، حتما این کار را انجام بدهید. هرچقدر خلاصه نویسیهایتان با نظم و ترتیب بیشتری باشد، در ماههای آخر و زمان جمع بندی، با اشتیاق و انگیزه بیشتری به مطالعه آنها خواهید پرداخت.
برای خلاصه نویسی کنکور از کلمات سخت و جملههای طولانی پرهیز کنید.
همانطور که گفتیم، این خلاصهها کاملا برای خود شما نوشته شدهاند. پس آنها را با زبان خودتان بنویسید. سعی کنید مطلب را یک دور بخوانید. با زبان راحت و محاوره آن را خلاصه کرده و در یادداشتهایتان بنویسید.
تا حد ممکن جملهها را کوتاه کنید. سعی کنید مستقیم بروید سر اصل مطلب! حتی یک کلمه اضافه هم نباید در خلاصه نویسیهایتان باشد؛ بنابراین تا میتوایند چکیده مطالب را بنویسید.
برای خلاصه نویسی کنکور از علامتهای اختصاری استفاده کنید.
راز داشتن یک خلاصه نویسی اصولی این است که از علامتها و عبارات اختصاری مختلف استفاده کنید. از علامت کوچکتر و بزرگتر و مساوی گرفته تا انواع خطوط و فلشهایی که کلمات مختلف را به هم وصل میکنند.
اگر خلاصه نویسی شما پر از نوشتههای پشت سر هم و به هم چسبیده باشد، چطور میتوانید انتظار داشته باشید که بعد از خواندن چند خط چشمها و ذهنتان خسته نشود؟ پس خلاقیت به خرج بدهید. با هر روشی که میتوانید یادداشتهایتان را کوتاه و جذاب کنید.
خودتان را به کوتاه نوشتن عادت بدهید.
میدانیم که وقتی میخواهید شروع به نوشتن کنید دلتان میخواهد همه مطالب کتاب را دوباره بنویسید؛ تا مبادا کلمهای از قلم جا بماند! اما تمرین کنید تا هر پاراگراف مهم را نهایتا در دو جمله خلاصه کنید. از نوشتن مثالها و شواهدی که در کتابهای درسی برای اثبات فرضیه یا فرمول استفاده میشود اجتناب کنید. قسمتهای مهم را پیدا کنید. تنها در حد نیاز آنها را یادداشت کنید.
از کدگذاری در خلاصههایتان استفاده کنید
حالا که قرار است تا جایی که میتوانید اختصار را در نوشتن رعایت کنید، بهتر است برای خودتان کدهای مشخصی را تعیین کنید. مثلا برای حفظ شدن یک ردیف یا ستون جدول تناوبی یا عناصری که ویژگیهای مشترکی با یکدیگر دارند، حرف اول آنها را کنار هم بگذارید. سعی کنید کلماتی بسازید که به خاطر سپردن آنها راحت باشد.
این کار را در دروس عمومی کنکور نیز میتوانید انجام بدهید. برای حفظ کردن آثار هنرمندان، تاریخ تولد و فوت و به طور کل تاریخ ادبیات هم کدگذاری روش بسیار خوبی برای به خاطر سپردن محسوب میشود.
با این کار تنها کافیست یک کلمه را حفظ کنید. پس از به یاد آوردن آن کلمه، ذهنتان ناخوداگاه کلمات مرتبط با آن را با خاطر خواهد آورد.
مطالعه این مقاله پیشنهاد میشود:
خلاصههایتان را به مرور اصلاح کنید
همانطور که گفتیم بهتر است بعد از پایان هر مبحث و فهم کامل ان شروع به خلاصه نویسی کنید. با این حال باز هم وقتی به فصلهای جلوتر میرسید، بعضی از مطالب به نظرتان کم اهمیتتر از آن هستند که بخواهند در خلاصههایتان جای داشته باشند. شاید هم برعکس، ناگهان متوجه مطالبی بشوید که ابتدا برایتان بیاهمیت بودند؛ ولی در ادامه به کاربردی بودن آنها پی بردید.
بنابراین همواره به فکر اصلاح و ویرایش خلاصه نویسیهایتان باشید. تا در آخر یک فایل کامل و جامع داشته باشید.
در روزها و هفتههای پایانی نزدیک به کنکور تمام وقتتان را صرف حل کردن تست کنکور میکنید. این خلاصه نویسیها مانند یک گنج ارزشمند برایتان خواهند بود!
زیرا دریگر فرصتی برای مطالعه و گشتن بین مباحث مختلف دروس اختصاصی کنکور و همینطور دروس عمومی کنکور وجود ندارد. دیگر زمان آن است که خلاصه نویسیهایتان را در کنارتان داشته باشید و هر لحظه نیاز به مرور و یادآوری مطلب خاصی داشتید، از آنها استفاده کنید.