در ابتدا باید بدانیم که مطالعه‌ی مفید با زمان استراحت برای هر فرد متفاوت است و هر دانش‌آموز با توجه به شناخت توانایی‌های خود باید زمان مطالعه و استراحت خودش را برنامه‌ریزی کند. البته راه‌های پیشنهادی ما برای مطالعه‌ی مفید و بازدهی بهتر را در ادامه بررسی می‌کنیم.
وظیفه‌ی شما برای موفقیت در این مسیر، ساعات طولانی مطالعه است. در ابتدا باید توجه داشته باشید که برنامه‌ی مطالعاتی شما باید به صورتی باشد که بتوانید به آن پایبند باشید و درکنار آن، بتوانید با حداقل خستگی در روز ساعات مطالعات خود را حفظ کنید.
بعد از چند ساعت مطالعه استراحت کنیم؟
از مهم‌ترین نکاتی که هم‌اکنون باید به آن توجه کرد این است که به یاد داشته باشید هرگز و تحت هیچ‌عنوان شما نباید مطالعه‌ی خود را بدون استراحت ادامه دهید .
برای ده ساعت مطالعه‌ی مفید می‌توانید از این الگو استفاده کنید
اگر پس از مطالعه‌ی سی دقیقه‌ای احساس خستگی کردید، می‌توانید از تکنیک ۳۰ به ۵ استفاده کنید و بعد از هر نیم ساعت، پنج دقیقه به خودتان استراحت دهید.
در الگوی ۶۰ به ۱۰، بعد از هر ۶۰ دقیقه، به خودتان ده دقیقه اجازه‌ی استراحت دهید.
شما می‌توانید به ازای هر دو ساعت، پانزده دقیقه استراحت کنید.
پس از چهار ساعت مطالعه، بهتر است چهل‌وپنج دقیقه استراحت کنید. این استراحت را به صرف شام و یا ناهار اختصاص دهید.
بعد از آن‌که در طول روز، ۵ الی ۶ ساعت مطالعه داشتید، می‌توانید به کارهای شخصی خودتان از جمله حمام و دوش گرقتن، سر زدن گوشی، به اینترنت و فضای مجازی و… بپردازید.
چگونه استراحت کنیم؟
بهتر است شما به عنوان یک کنکوری و یا دانش‌آموز دبیرستانی، ۶۰ تا ۹۰ دقیقه را برای هر باکس مطالعه‌ی خود در نظر بگیرید. باکس مطالعاتی، زمانی ایست که شما به یک درس اختصاص می‌دهید و آن زمان را بدون استراحت به مطالعه مشغول می‌شوید.
استراحت‌های کوتاه
استراحت‌های کوتاه شامل زمان‌هایی است که شما بین هر باکس مطالعاتی ۶۰ یا ۹۰ دقیقه‌ای به استراحت می‌پردازید. در این زمان بهتر است به هیچ‌عنوان به کارکردن با گوشی موبایل و همچنین تماشای تلویزیون مشغول نشوید. این نوع فعالیت‌ها نه تنها موجب استراحت ذهنی شما نمی‌شوند بلکه هم ذهن شما را خسته‌تر می‌کنند و هم بازگشتن به محیط مطالعه برای‌تان سخت‌تر خواهد شد.
پس به‌جای سرگرم شدن به فضای مجازی درزمان استراحت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه‌ای خود سعی کنید کارهای زیر را انجام دهید:
از محیط مطالعه‌ی خود دور بشوید و پنجره را باز کنید و کمی هوای تازه تنفس کنید.
سعی کنید در این زمان میوه بخورید، آب و تغذیه‌های مورد نیازتان را برای باکس بعدی آماده کنید.
قدم بزنید.
موسیقی گوش دهید.
با اعضای خانواده‌تان صحبت کنید. قطعا صحبت کردن با مادر یا پدرتان می‌تواند آرامش خاطر شما را بیش‌تر کند.
مدیتیشن کنید. روی تخت دراز بکشید و چند نفس عمیق بکشید. حرکات کششی مناسب می‌توانند از خستگی پشت میزنشستن طولانی شما به‌مقدار زیادی کم می‌کنند.
استراحت‌های طولانی مدت
زمانی که شما به صرف ناهار و شام اختصاص می‌دهید به این زمان مربوط می‌شود. سعی کنید در این زمان دوش بگیرید. مدتیشن و ورزش را می‌توانید در این زمان نیز داشته باشید. اگر نیازی به استفاده از گوشی موبایل دارید، این زمان می‌تواند مناسب این نوع فعالیت‌ها باشد. می‌توانید یک کتاب غیردرسی را در این بازه‌ی زمانی مطالعه کنید و به ذهن‌تان استراحت بدهید و دوباره به مطالعه برگردید. اگر شما بعد از وعده‌های اصلی غذایی احساس خواب‌آلودگی می‌کنید بهتر است که دروس عمومی و ساده را برای باکس‌های بعد از ناهار و شام اختصاص دهید تا زیاد هم مطالعه برای‌تان دشوار نباشد.
بازگشتن به مطالعه پس از استراحت
قطعا بعد از زمانهای طولانی استراحت، برگشتن به مطالعه سخت خواهد بود. سعی کنید همان جای همیشگی درس بخوانید. معمولا هنگام بازگشت مجدد به مطالعه، پانزده دقیقه‌ی اول مانند نرمش ذهن است و ذهن دوباره آماده‌ی مطالعه می‌شود پس سعی کنید در این زمان تمرکز خود را روی درس بگذارید.
نکته‌ی بسیار مهم در مطالعه و استراحت کردن!
اگر شما به هنگام مطالعه، متوجه شدید زمان طولانی‌ای است که به جایی خیره بوده‌اید و در واقع حواس‌تان از مطالعه پرت شده بوده است خودتان را سرزنش نکنید و به باکس زمانی مطالعه‌تان زمانی را اضافه نکنید! این مدت زمان در تایم استراحت شما نقشی ندارد پس نباید بی‌دلیل از زمان استراحت خودتان کم کنید. به‌هنگام مطالعه و تایمی که پشت میزتان هستید، ذهن‌تان چه در مواقعی که حواس‌تان هم از درس پرت می‌شود، درگیر درس است پس به خودتان فشار مضاعف وارد نکنید و از آن پنج‌دقیقه مطالعه‌ی اضافی صرف‌نظر کنید.
در کنار استراحت مفید و به موقع، شما باید سعی کنید به هنگام مطالعه نیز حس خوب و لذت درس خواندن را در خود ایجاد کنید. از جمله این فعالیت‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
نظم محل مطالعه می‌تواند از مواردی باشد که به شما حین درس‌خواندن کمک به‌سزایی می‌کند. نظم محیط اطراف شما می‌تواند بر روی نظم افکار و تمرکز شما اضافه کند.
در این روزهای کرونایی برای سلامتی‌تان بهتر است در خانه درس بخوانید و سعی کنید محیط را مانند مدرسه و یا پانسیون شبیه به یک محیط آموزشی کنید و تا تمرکزتان بالا برود و درگیر حاشیه نباشید.
هرگز در تخت درس نخوانید. حتما حتما محیط استراحت خود را از محیط آموزشی و مطالعه‌ی خود جدا کنید. پشت میز درس بخوانید و پوزیشن بدن خود را تحت کنترل داشته باشید. قرار نیست به‌دلیل مطالعه‌ی طولانی، به جسم خودتان آسیب بزنید!
مطالعه این مقاله پیشنهاد می‌شود:
راهکارهای تقویت توان ذهنی
خواب و افکار مزاحم
اگر افکار مزاحم به سراغ‌تان می‌آیند، روی یک برگه‌ی کاغذ بنویسید تا ذهن‌تان آرام باشد وافکار را هزاربار برای خودتان تکرار نکنید.
خواب کافی از مهم‌ترین نکاتی است که باید خیلی دقیق آن را رعایت کنید. شما باید طی شبانه روز ۶ الی ۸ ساعت خواب کافی و مفید داشته باشید. از مهم‌ترین تاثیرات خواب کافی، بالارفتن تمرکز و جلوگیری از خستگی مفرد در طی روز آتی است.
سعی کنید متعادل درس بخوانید و هرگز زیاد از حد به خودتان فشار نیاورید. به برنامه‌ی مطالعاتی و توانایی‌های خودتان ایمان داشته باشید و بیش از حد وسواس به خرج ندهید. با آزمودن خود در تست‌ها، ایرادهای مطالعاتی خودتان را پیدا کنیذ و نقاط ضعف‌تان را پوشش دهید.
